Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego we współpracy z Centrum Cywilizacji Azji Wschodniej Uniwersytetu SWPS w ramach cyklu czwartkowych spotkań o Azji Wschodniej "Azjatyckie dylematy" zapraszają na spotkanie dyskusyjne:
Korea Południowa: ku politycznej stabilności?
W dyskusji panelowej udział wezmą:
Dr hab. Grażyna Strnad, prof. UJ – Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński
Dr Krzysztof Nowakowski – Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa
Mgr Mateusz Kowalik – Centrum Cywilizacji Azji Wschodniej, Uniwersytet SWPS
Moderator: prof. dr hab. Krzysztof Gawlikowski – Uniwersytet SWPS
29 czerwca 2017 r. (czwartek), w godz. 18.00-20.00
Debata jest na żywo transmitowana w Internecie na stronie Biblioteki
Spotkanie odbędzie się w Sali Konferencyjnej gmachu im.St.Kierbedziów
Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, ul. Koszykowa 26/28,
Republika Korei jest przykładem zadziwiającego sukcesu gospodarczego. Kraj biedny i zacofany gospodarczo, a ponadto straszliwie zniszczony przez wojnę koreańską (1950-1953), podczas której blok sowiecki (z Chinami na pierwszym miejscu) podjął konfrontację z blokiem amerykańskim (działającym pod flagą ONZ), dokonał prawdziwego skoku cywilizacyjnego. W końcu 2016 r. osiągnął poziom produktu krajowego brutto (PKB) 37.000 USD na głowę mieszkańca, czyli około średniej Unii Europejskiej, tylko cokolwiek niższy niż w Japonii, a nieco wyższy niż we Włoszech i Hiszpanii. Pod względem rezerw złota i walut Korea Płd. zajmowała 8 miejsce w świecie, za Arabią Saudyjską i Brazylią, ale przed Rosją i Indiami, nie mówiąc już o Niemczech, W. Brytanii czy USA.
Z drugiej strony kraj ten cierpi na brak stabilności od dawna i to w dwu aspektach. Przede wszystkim od 1953 roku funkcjonuje w warunkach zawieszenia broni pod nadzorem międzynarodowym, nie zaś pokoju. Zatem dwie uzbrojone po zęby ogromne armie stoją wciąż naprzeciwko siebie: komunistycznej Korei Północnej, ostrożnie wspieranej przez Chiny i Południowej wspieranej przez Stany Zjednoczone (wojska amerykańskie tam rozlokowane liczą kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy). Północ nieraz podejmowała akcje dywersyjne, prowokowała incydenty zbrojne, itd. Jej zbrojenia, w tym nuklearne, powodują często jakieś kryzysy strategiczne. Jest zatem niespokojnie, a sytuacja międzynarodowa kraju jest bardzo skomplikowana. Stosunek do sojuszniczych Stanów Zjednoczonych jest dość ambiwalentny i silne są w społeczeństwie nastroje antyamerykańskie. Wobec Japonii, jako byłego okupanta, mimo rozwiniętej współpracy gospodarczej, przeważają nastroje niechęci i podejrzliwości. Korea Płd. rozwija natomiast współpracę i przyjazne stosunki z Chinami, dba też o stosunki z Rosją.
Jeszcze mniej stabilna jest sytuacja polityczna wewnątrz kraju. Przez kilkadziesiąt lat krajem rządziły – pod patronatem amerykańskim – brutalne dyktatury wojskowe, które jednak promowały wspomniany powyżej rozwój kraju, przeprowadzały jego industrializację i urbanizację. Dopiero pod koniec XX w. można mówić o stopniowej demokratyzacji, ale połączonej z chaosem politycznym i powtarzającymi się skandalami korupcyjnymi.
Z ostatniego kryzysu politycznego kraj właśnie wyszedł. Od jesieni 2016 r. trwały tam bowiem narastające, masowe protesty (z wieloma rannymi a nawet zabitymi) przeciwko pani prezydent Park Geun-hye, córce byłego dyktatora Park Chung-hee (rządził w latach 1963-1979). Po zamordowaniu jego żony w 1974 r. ta córka właśnie zaczęła pełnić rolę pierwszej damy. Pani prezydent, jak się okazało, pozostawała w bliskich związkach z guru sekty buddyjsko-chrześcijańskiej nazywającej się Kościołem Wiecznego Życia, a w szczególnie zażyłych stosunkach z jego córką, szamanką Chi Soon-sil. W praktyce kobieta ta stała się nie tylko najbliższym doradcą Pani prezydent, ale także - nie pełniąc formalnie żadnego urzędu - miała dostęp do tajnych dokumentów kancelarii prezydenta (a funkcjonuje tam system prezydencki). Ponadto zaś zbierała donacje i i wielomilionowe łapówki od wielkiego biznesu (m. in. Grupy Samsung) za załatwianie różnych spraw. Prokuratura obu kobietom postawiła jej wiele zarzutów. Parlament uruchomił procedurę impeachmentu, a sąd konstytucyjny usunął ostatecznie panią prezydent ze stanowiska. Została ona aresztowana i stanęła przed sądem. Wcześniej aresztowano szefa jej gabinetu, dwu doradców i jednego z ministrów, jak też inne współpracujące z nią osoby. W okresie przejściowym od grudnia 2016 r. funkcję prezydenta pełnił jej premier.
10 maja stanowisko prezydenta objął Moon Jae-in, który zebrał ogromną ilość głosów w wyborach, co uspokoiło nieco sytuację w kraju. Opinię publiczną nie tylko bulwersowały łapówki i łamanie procedur urzędowych, ale także porażająca naiwność pani prezydent, odprawianie szamańskich obrzędów w siedzibie prezydenta i cały kolesiowski styl jej rządów. Jej następca musi zatem odbudować prestiż urzędu oraz prawidłowe funkcjonowanie systemu politycznego zgodnie z konstytucją. Ona reprezentowała stary establishment i orientację konserwatywną, jej następca jest określany jako liberalny demokrata. Porządkować zaś musi teraz niemal wszystko, poczynając od polityki zagranicznej.
W naszej debacie weźmie udział dr hab. Grażyna Strnad, prof. UJ, autorka i współautorka kilku książek o najnowszej historii Korei Płd., dr Krzysztof Nowakowski zajmujący się problemami społeczno-politycznymi tego kraju, z Akademii Biznesu i Finansów Vistula, a jako trzeci zabierze głos mgr Mateusz Kowalik, ekonomista zajmujący się specyfiką biznesu Japonii i Korei, który właśnie wrócił z podróży do Korei.
Prof. Krzysztof Gawlikowski
Dyrektor Centrum Cywilizacji Azji Wschodniej
Uniwersytetu SWPS