Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
oraz
Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne
Katedra Języków i Kultur Afryki UW
Afrykamera
Staromiejski Dom Kultury
zapraszają na debatę w ramach cyklu
Afryka na Koszykowej
OD BOOKERA DO NOBLA – LITERACKIE NAGRODY
DLA PISARZY AFRYKAŃSKICH W 2021 ROKU
debata odbędzie się w formule on-line
24 listopada br. w godz. 18.00 - 20.00
Link do debaty: https://tiny.pl/9dhhl
Rok 2021 okazał się niezwykle obfity w prestiżowe nagrody literackie przyznane pisarzom afrykańskim:
2 czerwca podczas wirtualnej uroczystości zorganizowanej w anglikańskiej Katedrze św. Michała Archanioła w Coventry, ogłoszono Davida Diopa, pisarza senegalskiego, laureatem Międzynarodowego Bookera za powieść z 2018 r. Frère d’âme (pol.wyd. Bratnia dusza, tłum. J. Giszczak, Cyranka, 2021). Powieść ta, przetłumaczona przez Annę Mocschovakis na język angielski, ukazała się w 2021 roku w Anglii pod tytułem At Night All Blood is Black.
Międzynarodowy Booker wyrósł z przyznawanej od 1969 roku Nagrody Bookera (The Man Booker Prize for Fiction). Nagrodą tą nagradzana jest najlepsza powieść anglojęzyczna autorów należących do Wspólnoty Narodów. 3 listopada 2021 roku nagrodę przyznano Damonowi Galgutowi z RPA za powieść The Promise (2021), która w Polsce ma się ukazać nakładem Wydawnictwa Czarne. Laureat na gali w BBC Radio Theatre w Londynie, odbierając Bookera dedykował nagrodę pisarzom pochodzącym z Afryki.
W 2005 roku ustanowiono nagrodę Międznynardowego Bookera (The Man Booker International Prize), kierowaną już nie do pisarzy anglojęzycznych, ale do twórców z całego świata, których książki ukazały się w angielskim przekładzie. David Diop, tegoroczny laureat, przyznaje, że Bratnia dusza powstała z powodu zaintrygowania pisarza postacią jego pradziadka, który wraz ze 135 tysiącami senegalskich żołnierzy walczył w czasie I wojny światowej w szeregach armii francuskiej. Pradziadek nigdy nie chciał opowiadać o swoich wojennych przeżyciach, co skłoniło Diopa do podjęcia refleksji o niewypowiedzianej traumie w fikcji literackiej. Bohaterem powieści jest młody Senegalczyk, który, straciwszy w jednej z bitew najlepszego przyjaciela, popada w szaleństwo. Pod osłoną nocy, zakrada się na linię frontu, zabija niebieskookich wrogów i odcina im dłonie. Początkowo budzi tym podziw wśród towarzyszy broni, ale z czasem zaczynają go oni postrzegać jako czarownika, pożeracza ludzkich dusz.
7 października Akademia Szwedzka w Sztokholmie ogłosiła Abdulrazaka Gurnaha, pisarza pochodzącego z Zanzibaru, 118 laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Żadna z powieści Noblisty nie ukazała się jeszcze w polskim tłumaczeniu, ale Wydawnictwo Poznańskie zapowiada na początek roku 2022 przekład jego ostatniej książki Afterlives (2020). Najbardziej znane powieści pisarza to Desertion (2005), By the Sea (2001), Paradise (1994) oraz Memory of Departure (1987). Abdulrazak Gurnah jest również autorem zbioru opowiadań My Mother Lived on a Farm in Africa (2006). Problematyka utworów Noblisty oscyluje wokół takich zjawisk, jak migracja i uchodźstwo. W uzasadnieniu werdyktu Akademia Szwedzka podała, że noblowski medal został przyznany Gurnahowi „za bezkompromisową i współczującą penetrację skutków kolonializmu i losu uchodźcy, rozdartego między kulturami i kontynentami”. Noblista mieszka na stałe w Wielkiej Brytanii, gdzie przez wiele lat wykładał literaturę postkolonialną na Uniwersytecie Kent w Canterbury, skupiając się głównie na dokonaniach takich pisarzy, jak Wole Soyinka, Ngũgĩ wa Thiong’o oraz Salman Rushdie.
20 października mozambijska pisarka, Paulina Chiziane, została laureatką Prémio Camões (Nagrody Camõesa), najbardziej prestiżowej nagrody literackiej, przyznawanej pisarzom portugalskojęzycznym. Wyróżnienie jest przyznawane corocznie od 1989 roku przez portugalską Fundację Biblioteki Narodowej oraz brazylijski Narodowy Departament Książki. Nagroda jest nazywana literackim Noblem portugalskojęzycznego kręgu kulturowego. Do tej pory spośród pisarzy afrykańskich tworzących w języku portugalskim nagrodę otrzymali: Germano Almeida i Arménio Vieira z Wysp Zielonego Przylądka, Mia Couto i José Craveirinha z Mozambiku oraz Pepetela i Luandino Vieira z Angoli. Paulina Chiziane jest autorką siedmiu powieści oraz zbiorów opowiadań i poezji. Chiziane jest pierwszą Mozambijką, która opublikowała powieść. Głównymi tematami Jej twórczości są: życie kobiety w systemie poligamii, jej oscylowanie między wymogami tradycyjnej rodziny afrykańskiej a nowym, pokolonialnym porządkiem społecznym, stosunek do rytuałów inicjacyjnych, magii i religii katolickiej, a także sfera erotyki i seksualności kobiety. Pisarka mieszka w Mozambiku w regionie Zambezia.
27 października senegalski pisarz, Boubacar Boris Diop, został laureatem Nagrody Neustadt, przyznanej mu za całokształt twórczości. Ta prestiżowa nagroda została ufundowana w 1969 roku w Stanach Zjednoczonych jako odpowiednik europejskiego Nobla. Boubacar Boris Diop urodził się w stolicy Senegalu, Dakarze, w roku 1946. Jest autorem wielu książek, esejów i sztuk teatralnych.
3 listopada senegalski pisarz, Mohamed Mbougar Sarr, został nagrodzony najstarszą francuską nagrodą literacką Prix Goncourt, za powieść La Plus Secrète Mémoire des hommes (Najbardziej sekretne ludzkie wspomnienie). Sarr został uhonorowany Nagrodą Goncourtów jako pierwszy pisarz z Afryki Subsaharyjskiej. Nagroda, ufundowana przez francuskiego pisarza Edmonda de Goncourta jest przyznawana od 1903 roku przez dziesięciu członków Akademii Goncourtów. Co roku, w początku listopada, ogłaszają oni swój werdykt po obiedzie w paryskiej restauracji Drouant w II dzielnicy stolicy. Nagrodzona powieść, czwarta w dorobku pisarza, opowiada o próbie odnalezienia własnej tożsamości pisarskiej i jest osnuta na wątku poszukiwania przez bohatera tajemniczego autora, niejakiego T.C. Elimane’a i jego książki Labirynt nieludzki. Wydaje się, że postać fikcyjnego pisarza jest inspirowana losami malijskiego literata Yambo Ouologuema, choć przede wszystkim jest to powieść o literaturze i historii – znajdziemy w niej odwołania do pisarzy z całego świata, od Salmana Rushdiego, Stephena Kinga, Witolda Gombrowicza po Leopolda Senghora. To także podróż po Europie, Afryce i Ameryce Południowej.
Podczas debaty zostanie poruszona problematyka najbardziej znanych powieści nagrodzonych pisarzy. Zaproszeni paneliści porozmawiają jednak nie tylko o tym, o czym piszą wyróżnieni Afrykanie (konsekwencje kolonializmu, zjawiska uchodźstwa i migracji, wpływ tradycji afrykańskich na współczesną rzeczywistość krajów afrykańskich, postkolonialne bolączki Afryki), ale także o tym, jak piszą, jaki jest używany przez nich styl, język i sposób budowania narracji. Co zapewniło im sukces i uznanie międzynarodowych gremiów? Z jakiej perspektywy należy badać ich zróżnicowaną twórczość? Czy „deszcz” nagród literackich dla Afrykanów przełoży się na lepszą znajomość literatur afrykańskich na świecie oraz na większą międzynarodową wrażliwość na problemy Afrykanów, zarówno tych żyjących na kontynencie afrykańskim, jak i mieszkających w diasporze na innych kontynentach? Czy pojawi się większa ilość przekładów pisarzy afrykańskich na język polski? Na te i na wiele innych pytań postarają się odpowiedzieć: dr hab. Anna Branach-Kallas, prof. UMK, dr hab. Renata Diaz-Szmidt (UW), dr hab. Ewa Kalinowska (UW), dr Marcin Krawczuk (UW) oraz dr hab. Robert Kusek, prof. UJ.
SYLWETKI NAGRODZONYCH PISARZY:
Abdulrazak Gurnah
Laureat Nagrody Nobla
Abdulrazak Gurnah (ur. 1948), pisarz tanzański, otrzymał Nagrodę Nobla za „bezkompromisowe i współczujące zgłębianie wpływu kolonializmu na los uchodźców, związany z przepaścią pomiędzy kulturami i kontynentami" – czytamy w uzasadnieniu werdyktu Akademii Szwedzkiej. Pisarz jest autorem dziesięciu powieści, których tematyka oscyluje wokół problematyki migracji i uchodźstwa. Emigracja stała się udziałem samego pisarza, który w 1968 roku wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie mieszka do dzisiaj. Jest emerytowanym wykładowcą literatury na University of Kent. W 2022 roku nakładem Wydawnictwa Poznańskiego ukaże się przekład jego powieści Afterlives (2020), która opowiada o niemieckiej rzeczywistości kolonialnej w Afryce Wschodniej.
Chociaż pierwszym językiem pisarza był suahili, to tworzy on w języku angielskim i uznaje decydujący wpływ literatury anglojęzycznej na własną twórczość. Przyznaje równocześnie, że na jego wyobraźnię twórczą wpływ wywarła również literatura arabska, perska oraz kultura wyrażana w języku suahili.
David Diop
Laureat The Man Booker International Prize (Międzynarodowy Booker)
David Diop (ur.1966) pisarz z Senegalu mieszkający we Francji. Wykłada literaturę frankofońskiej Afryki na Université w Pau, na którym się doktoryzował i gdzie napisał habilitację n temat XVIII-wiecznych przedstawień Afryki w opisach europejskich podróżników. David Diop jest autorem trzech powieści. Za Bratnią duszę z 2018 roku (pol. wyd. 2021) dostał nagrodę międzynarodowego Bookera. Książka w niezwykle poruszający i psychologicznie zindywidualizowany sposób opowiada o udziale Senegalczyków w walce o Francję podczas I wojny światowej. W uzasadnieniu jury, czytamy: „jest coś niesamowitego w sposobie, w jaki narracja oddziałuje na czytelnika. My, jurorzy, zgodziliśmy się, że ta czarodziejska proza i mroczna, olśniewająca wizja zagrały na naszych emocjach i zrobiły na nas kolosalne wrażenie. Że rzuciły na nas urok”.
Mohamed Mbougar Sarr
Laureat Prix Goncourt (Nagroda Goncourtów)
Mohamed Mbougar Sarr (ur.1990) senegalski pisarz, wychowany i wykształcony w Senegalu, od 2009 r. mieszka we Francji. jest autorem czterech powieści, które zostały wyróżnianie prestiżowymi nagrodami literackimi. Już za pierwszą powieść Terre ceinte (2015) opowiadająca o przemocy islamistów w Afryce Subsaharyjskiej, pisarz otrzymał Nagrodę im. Ahmadou-Kouroumy. W swojej twórczości Sarr porusza aktualne problemy Afrykanów żyjących w Afryce oraz w krajach zachodnich. Tematem drugiej powieści Sarra z 2017 roku Silence du choeur jest zjawisko migracji Afrykanów, ich wyobcowanie i problemy adaptacyjne w Europie. Powieścią, która wzbudziła kontrowersje w Senegalu, gdzie homoseksualizm jest uważany za wykroczenie przeciw moralności i jest karalny, była kolejna książka De purs hommes (2018) poświęcona homofobii. Powieść wyróżniona Nagrodą Goncourtów La Plus Secrète Mémoire des hommes zwróciła uwagę krytyków literackich ze względu na styl, bogaty język oraz intertekstualny dialog z innymi pisarzami afrykańskimi.
Paulina Chiziane
Laureatka Prémio Camões (Nagroda Camõesa)
Paulina Chiziane (ur.1955) jest pierwszą Mozambijką, która opublikowała powieść. Jej pierwszy utwór, Balada de amor ao vento (Opowieść o miłości do wiatru), ukazała się w 1990 roku, ale najbardziej znanymi powieściami pisarki są Niketche. Uma história de poligamia (Niketche. Opowieść o poligamii z 2002 roku oraz O Alegre Canto da Perdiz (Radosny Śpiew Kuropatwy) z 2008 roku. Powieści te traktują o trudnej sytuacji afrykańskich kobiet w tradycyjnych społecznościach naznaczonych patriarchatem oraz konsekwencjami kolonializmu. Paulina Chiziane pisze po portugalsku, chociaż jej pierwszym językiem był język chope, używany na południu Mozambiku. Autorka wyznaje, że rytm jej prozy wyznacza ustna tradycja opowieści snutych wieczorem przy ognisku przez jej babcię w tym języku. Dlatego sama nie uważa siebie za powieściopisarkę, a raczej za „opowiadaczkę historii”. Chociaż powieści pisarki nie są autobiograficzne, to jednak jej życia wplata się w książki, które noszą ślad trudnych doświadczeń autorki.
Boubacar Boris Diop
Laureat Neustadt International Prize for Literature
Boubacar Boris Diop (ur. 1946) senegalski pisarz, dramatopisarz, dziennikarz i scenarzysta jest autorem dziewięciu powieści, a także zbiorów opowiadań, sztuk teatralnych oraz esejów politycznych. Niektóre z jego książek, takie jak np. Doomi Golo z 2003 roku, są napisane w ojczystym języku wolof, używanym w Senegalu, Gambii i Mauretanii. Pisarz jest zaangażowany w promowanie języków afrykańskich i w tym celu założył zarówno wydawnictwo publikujące utwory literackie pisane w afrykańskich językach rodzimych, jak również dziennik internetowy (https://www.defuwaxu.com), redagowany w wolof. W 2000 roku pisarz, wraz dziesięcioma innymi twórcami afrykańskimi, wziął udział w zbiorowym projekcie literackim, zatytułowanym «Rwanda: écrire par devoir de mémoire» (Rwanda: pisać z obowiązku pamięci), którego celem było przepracowanie traumy ludobójstwa Tutsi w Rwandzie. Owocem uczestnictwa Boubacara Borisa Diopa w tym projekcie była jego powieść z 2020 roku pt. Murambi, le livre des ossements, o której Toni Morrison, afroamerykańska laureatka Nobla z 1993 roku, powiedziała: „Ta powieść to cud…”.
Damon Galgut
Laureat The Man Booker Prize for Fiction (Nagroda Bookera)
Damon Galgut (ur.1963) pisarz i dramaturg południowoafrykański, mieszkający na stałe w Kapsztadzie. Jest autorem dziewięciu powieści i czterech sztuk teatralnych. Pisarz był już w przeszłości dwa razy nominowany do Nagrody Bookera za książki: The Good Doctor (pol.wyd. Dobry lekarz, tłum. A i P Kostarczyk, Pigamlion, Warszawa 2007) oraz w 2010 r. za powieść In a Strange Room (pol.wyd. W obcym pokoju, tłum. B. Turska, Świat Książki, Warszawa, 2013). Ostatecznie nagrodę otrzymał za powieść The Promise (2021), która w Polsce ma się ukazać nakładem wydawnictwa Czarne. Książka przedstawia historię białej południowoafrykańskiej rodziny, która składa czarnoskórej służącej tytułową obietnicę, że w przyszłości dom znajdujący się na terenie posiadłości rodziny stanie się jej własnością. Problematyka książki oscyluje wokół zagadnień klasowości, tożsamości rasowej oraz dziedziczonych traum i jest swoistą, literacką alegorią polityczno-społecznych napięć istniejących w RPA po zniesieniu apartheidu.
SYLWETKI PANELISTÓW:
Dr hab. Anna Branach-Kallas, prof. UMK, absolwentka filologii angielskiej i romańskiej, jest profesorem uczelni w Katedrze Literatury, Kultury i Komparatystyki Anglojęzycznej w Instytucie Literaturoznawstwa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jej zainteresowania badawcze to m.in. literatura i teoria postkolonialna, trauma wojenna, komparatystyka, filozofia polityki i humanistyka medyczna. W 2018 roku opublikowała, wraz z P. Sadkowskim, monografię p.t. Comparing Grief in French, British and Canadian Great War Fiction (1977-2014) (Brill-Rodopi). Jest autorką trzech innych monografii, w tym książki p.t. Uraz przetrwania. Trauma i polemika z mitem pierwszej wojny światowej w powieści kanadyjskiej (UMK, 2014), która została wyróżniona nagrodą Pierre Savard za najlepszą monografię dotyczącą badań nad Kanadą przyznawaną przez International Council for Canadian Studies. (Współ-)redagowała szereg monografii zbiorowych i numerów czasopism, m.in., numer Tekstów Drugich poświęcony I wojnie światowej (4/2018). Opublikowała ponad 80 rozdziałów i artykułów w czasopismach takich jak Journal of War and Culture Studies, Journal of Commonwealth Literature, Journal of Literature and Trauma Studies, Canadian Literature, Studies in 20th and 21st Century Literature, Brno Studies in English, Teksty Drugie. Stypendystka Fundacji im. Stefana Batorego, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej i International Council for Canadian Studies, obecnie kieruje grantem Narodowego Centrum Nauki p.t. „Sploty historii przemocy – wojna, opór i postkolonialna etyka upamiętniania w angielsko- i francuskojęzycznych powieściach pierwszowojennych XXI wieku”. Od 2019 Przewodnicząca Dyscypliny Literaturoznawstwo na Wydziale Humanistycznym UMK, od 2016 Przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Badań Kanadyjskich. Prywatnie żona anglisty, matka dwóch synów, amatorka łyżwiarstwa i szybkiego rolkarstwa.
Dr hab. Renata Díaz-Szmidt, adiunkt w Instytucie Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, w którym kieruje Zakładem Interdyscyplinarnych Badań nad Krajami Języka Portugalskiego. Wykłada również w Instytucie Filologii Romańskiej UMCS. Od października 2021 roku pełni funkcję przewodniczącej Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego. Obszarem jej badań są postkolonialne literatury afrykańskie tworzone w języku portugalskim oraz hiszpańskim. Interesują ją takie zagadnienia, jak: założenia feminizmu afrykańskiego w literaturach Afryki Subsaharyjskiej i literatury afrykańskie autorstwa kobiet, obraz dyktatur i traum w tekstach literackich, problem współczesnych migracji oraz kształtowanie tożsamości narodowej i transnarodowej w Afryce poprzez literaturę, a także intelektualna i artystyczna działalność afrykańskiej diaspory. Jest autorką dwóch monografii: Muthiana orera onroa vayi? Dokąd idziesz piękna kobieto? Przemiany tożsamości kobiecej w powieściach mozambickiej pisarki Pauliny Chiziane, Biblioteka Iberyjska, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich, Muzeum Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa, 2010, s. 299 oraz Gdzie jesteś, Gwineo? Próby kształtowania tożsamości narodowej w twórczości pisarzy z Gwinei Równikowej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2017, s. 362. Współredagowała pięć książek, m.in. w języku polskim: Kalejdoskop afrykański. Problematyka tożsamości w literaturach Afryki przełomu XX i XXI wieku, R. Díaz-Szmidt i M. Szupejko (red.), Warszawa, ASPRA-JR, 2012; Współczesne literatury afrykańskie i inne teksty kultury w świetle badań postkolonialnych, W. Charchalis, R. Díaz-Szmidt, E. Siwierska, M. Szupejko (red.), Warszawa-Poznań, ASPRA-JR, 2015 oraz Intelektualiści afrykańscy wobec doświadczenia dyktatur, W. Charchalis, R. Díaz-Szmidt, M. Krawczuk, M. Szupejko, ASPRA-JR, Warszawa, 2018.
Dr hab. Ewa Kalinowska, adiunkt w Instytucie Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi zajęcia poświęcone literaturom afrykańskim – w ILS oraz w Katedrze Języków i Kultur Afryki UW. Jest autorką monografii Diseurs de vérité. Conceptions et enjeux de l’écriture engagée dans le roman africain de langue française (2018), poświęconej afrykańskiej francuskojęzycznej literaturze zaangażowanej oraz kilkudziesięciu artykułów dot. różnorodnych aspektów twórczości pisarzy Afryki Subsaharyjskiej i wysp Oceanu Indyjskiego. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego i komitetu redakcyjnego czaspisma Afryka. Bierze udział w organizacji „Dni Afryki” na UW. Współpracuje ze Staromiejskim Domem Kultury przy realizacji projektu „Kultury i postaci Afryki”. Od dwóch lat opiekuje się małym baobabem.
Dr Marcin Krawczuk, adiunkt w Katedrze Języków i Kultur Afryki na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi zajęcia poświęcone literaturom afrykańskim tworzonym w językach europejskich. Współredagował książkę Intelektualiści afrykańscy wobec doświadczenia dyktatur, W. Charchalis, R. Díaz-Szmidt, M. Krawczuk, M. Szupejko, ASPRA-JR, Warszawa, 2018.
Obszarem jego zainteresowań naukowych jest przede wszystkim Etiopia, w tym w szczególności rękopiśmienne dziedzictwo Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego. Publikował przekłady z języka gyyz („Literatura na Świecie”, 2014, nr 7/8). Jego aktualne projekty badawcze dotyczą wczesnej etiopskiej homiletyki chrześcijańskiej oraz obrazu islamu i muzułmanów w literaturze gyyz. Współpracuje z Hiob Ludolf Centre for Ethiopian and Eritrean Studies w Hamburgu w zakresie katalogowania rękopisów etiopskich z kolekcji europejskich i amerykańskich. Interesuje się także innymi kulturami rękopiśmiennymi Chrześcijańskiego Orientu (syryjską, arabską, koptyjską).
Dr hab. Robert Kusek, Profesor UJ w Zakładzie Komparatystyki Literackiej i Kulturowej w Instytucie Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Absolwent Instytutu Filologii Angielskiej (2005) oraz Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej (2006). W 2011 r. obronił na Wydziale Filologicznym UJ pracę doktorską poświęconą powieści biograficznej, a w 2018 r. otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie osiągnięcia naukowego „Pamiętnik pisarza jako gatunek literatury dokumentu osobistego (życiopisania) w kontekście zwrotu auto/biograficznego we współczesnym pisarstwie angielskojęzycznym”. Studiował i prowadził badania na m.in. University of East Anglia, University of Edinburgh, University of Texas w Austin oraz University of Cambridge. Pełnił funkcję wykonawcy w kilku międzynarodowych projektach badawczych i edukacyjnych. Obecnie jest kierownikiem projektu badawczego „(Nie)przypadkowi turyści. Recepcja XX- i XXI-wiecznej polskiej literatury i kultury wizualnej w Republice Południowej Afryki” (NCN). Jego zainteresowania badawcze obejmują gatunki „życiopisania", współczesną powieść angielskojęzyczną, komparatystykę literacką, dziedzictwo kulturowe oraz queer. Jest autorem dwóch monografii oraz ponad 60 artykułów naukowych opublikowanych w czasopismach naukowych i tomach zbiorowych; współredaktorem 14 tomów zbiorowych oraz autorem blisko 50 artykułów, raportów, sprawozdań, analiz i wywiadów. Jego najnowsze badania skupiają się na XXI-wiecznej autofikcji, nowym przyrodopisarstwie oraz queerowym dziedzictwie.
Nagranie będzie również dostępne na kanale YouTube Biblioteki.
Zapraszamy!
