Z okazji 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego zapraszamy do Biblioteki na Koszykowej na kolejne spotkanie towarzyszące wystawie „Nie żałować Niepamięci. O Powstaniu z ust Powstańców”:

19 sierpnia 2024 roku (poniedziałek) g. 17.00

Sala Konferencyjna w Gmachu im. St. Kierbedziów

(wejście przez drewniane drzwi od ul. Koszykowej)

wstęp wolny

Tego dnia spotkamy się z panem Rafałem Brodackim - historykiem, który opowie nam o archiwaliach, na podstawie których prowadzone są badania przebiegu Powstania Warszawskiego. Spotkanie poprowadzi dziennikarz telewizyjny i prezenter - pan Tomasz Wolny.

Materiały źródłowe do badań historii Powstania Warszawskiego są rozproszone. Znajdują się zarówno w archiwach polskich, jak i zagranicznych – niemieckich, brytyjskich, rosyjskich czy amerykańskich. Spora ich liczba znajduje się również w zbiorach prywatnych.

Kiedy walki powstańcze w Warszawie dobiegały końca, dowódcy powierzyli zaufanym żołnierzom ukrycie dokumentów. Była to zarówno dokumentacja wytworzona w sztabie Komendy Głównej i Komendy Okręgu Warszawa AK, jak i na niższych szczeblach dowodzenia oraz w poszczególnych oddziałach powstańczych. Do ukrytych archiwów docierano po wojnie, wydobywając je z gruzów Warszawy. Były również rekwirowane podczas aresztowań akowców. Bezcenne materiały trafiały do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, skąd z czasem przekazywano je do archiwów, m.in. do Archiwum Wojskowego Instytutu Historycznego w Rembertowie i Archiwum Zakładu Historii Partii (późniejsze Centralne Archiwum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej). Do tego ostatniego trafił również cenny materiał zebrany przez Instytut Pamięci Narodowej przy Prezydium Rady Ministrów kierowany przez prof. Stanisława Płoskiego (przekształcony w 1948 r. w Instytut Historii Najnowszej, zamknięty w 1950 r.). Część dokumentów przepadła jednak bezpowrotnie w wyniku pożogi wojennej i trudnych czasów powojennych.

Niezwykle cenna jest też zachowana kolekcja prasy okupacyjnej i powstańczej, łącznie blisko 400 tytułów, w tym niektóre niemal w komplecie (np. „Biuletyn Informacyjny”, „Rzeczpospolita Polska”).

Każdy dokument dotyczący wydarzeń z sierpnia i września 1944 r. to kolejny puzzel do wielkiej układanki, jaką są dzieje Powstania Warszawskiego. Wciąż jeszcze brakuje nam wielu elementów tej skomplikowanej łamigłówki. Wbrew powszechnie panującemu przekonaniu o deficycie materiałów źródłowych do historii Powstania Warszawskiego, wiele dokumentów się jednak zachowało.

Spotkanie towarzyszy multimedialnej wystawie „Nie żałować Niepamięci. O Powstaniu z ust Powstańców

Zapraszamy!