Pułtuska Biblioteka Publiczna im. Joachima Lelewela została otwarta 4 maja 1947 roku. Organizatorem i wieloletnim dyrektorem placówki był Czesław Dubiejek.

Od maja 1951 roku mieści się w zabytkowym, barokowo - klasycystycznym budynku przy ul. Słowackiego 6. Budynek ten został zbudowany prawdopodobnie w XVIII w. jako dom mieszkalny. W drugiej połowie XIX wieku stał się własnością Marii z Sanguszków Potockiej – właścicielki tzw. dóbr kleszewskich. Źródła podają, że w XIX w. budynek został przebudowany. W okresie międzywojennym dom był własnością rodziny Moszczyńskich. W czasie II wojny światowej zostało zniszczone poddasze oraz część pierwszego piętra. Po wojnie prawie doszczętnie wypalony budynek, właściciel przekazał miastu. W latach 1949 - 1951 obiekt odbudowano wg projektu Tomasza Kornackiego, architekta powiatowego i przekazano na siedzibą Biblioteki. W 1977 r. na frontowej ścianie budynku umieszczono rzeźbę z brązu przedstawiając popiersie Joachima Lelewela – patrona Biblioteki.

Przed budynkiem Biblioteki znajduje się obelisk, wzniesiony w 1980 r., upamiętniający 450 - lecie drukarstwa w Pułtusku i na Mazowszu. Jan z Sącza – pierwszy drukarz na Mazowszu, goszcząc od 1530 roku na Zamku Biskupów Płockich, drukował księgi. Historię pułtuskiego drukarstwa można bliżej poznać, korzystając ze zbiorów Biblioteki.

Księgozbiór Biblioteki liczy 90 000 woluminów. W zbiorach, oprócz książek wydanych po II wojnie światowej, znajduje się również woluminy wydawnictw sprzed 1939 r. oraz albumy. W czytelni można korzystać z różnego rodzaju encyklopedii wydanych w XIX i XX wieku, m.in. Encyklopedii Britannica w wersji angielskiej oraz słowników, informatorów, oprawnych roczników czasopism społeczno - kulturalnych od 1950 roku. Dostępne są również bieżące czasopisma i dzienniki. W Bibliotece gromadzone i udostępniane są materiały dotyczące miasta i powiatu pułtuskiego. Oprócz książek, w zbiorach regionalnych znajdują się artykuły z czasopism, fotografie, rękopisy, maszynopisy, prace magisterskie i licencjackie, czasopisma regionalne Tygodnik Pułtuski, Pułtuska Gazeta Powiatowa, Tygodnik Ciechanowski. Na uwagę zasługują też zbiory fotografii przedstawiające zabytki, zniszczenia wojenne w Pułtusku, powódź w 1958 i 1979 r. Biblioteka posiada komplet fotografii z obchodów X wieków Pułtuska. Cennym darem dla biblioteki od rodziny Antoniego Sikorskiego – reżysera amatorskiego teatru pułtuskiego być zbiór afiszy teatralnych z lat 1916 – 1932, które dokumentują działalność teatru w naszym mieście. Pułtuska Biblioteka Publiczna jest otwarta na każdy rodzaj działalności, upowszechniającej kulturę. Organizuje wystawy, spotkania z pisarzami, wieczory poetyckie, konkursy, imprezy plenerowe i pikniki rodzinne. Służy wszystkim, którzy pragną przyjemnie i pożytecznie spędzić czas, bądź poszukują miejsca do zaprezentowania swoich prac lub zbiorów.

Biblioteka uczestniczy w programach:

- Biblioteka Narodowa Zakup nowości wydawniczych do bibliotek

- Narodowe Centrum Kultury Kultura-Interwencje

- Fundacja Orange program Orange dla bibliotek

- Mazowiecki System Informacji Bibliotecznej

- Program Rozwoju Bibliotek