Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego, w ramach pełnienia funkcji wojewódzkiej, sprawuje nadzór i opiekę merytoryczną nad siecią bibliotek publicznych Mazowsza, ponadto w ramach funkcji powiatowej nad Bibliotekami Publicznymi Dzielnic Warszawy.

Zadania te realizuje Dział Wojewódzkiej Sieci Bibliotek.

Sieć biblioteczna na Mazowszu liczy ogółem 957 placówek (stan na dzień 01.06.2019 r.) – 342 biblioteki i 615 filii (9 z zawieszoną działalnością), w tym w Warszawie: Biblioteka Wojewódzka, 18 Bibliotek Dzielnicowych i 185 filii.

ZASADY KORZYSTANIA Z BIBLIOTEKI

1. Czy z Biblioteki Publicznej m st. Warszawy mogą korzystać tylko mieszkańcy stolicy?
   
   Odp.: Ze zbiorów udostępnianych na miejscu w czytelniach mogą korzystać wszystkie osoby, które ukończyły 13 lat, bez względu na miejsce zamieszkania. Natomiast możliwość wypożyczenia książki na zewnątrz mają tylko osoby dorosłe, przynajmniej czasowo zameldowane w województwie mazowieckim oraz studenci uczelni warszawskich.
2. Co muszę zrobić, aby móc korzystać z Biblioteki?
   
   Odp.: Aby korzystać ze zbiorów Biblioteki na miejscu w odpowiednich czytelniach, trzeba mieć przy sobie Kartę Czytelnika, która wydawana jest na podstawie ważnego dokumentu tożsamości w Recepcji (parter), Wypożyczalni (parter) i w każdej czytelni. Należy zapoznać się z treścią regulaminu Biblioteki i wypełnić deklarację, między innymi zawierającą zobowiązanie do jego przestrzegania. Szczegółowe informacje.
3. Czy na Kartę Czytelnika mogę wypożyczać książki na zewnątrz?
   
   Odp.: Wypożyczać książki na zewnątrz mogą osoby pełnoletnie, które mają przynajmniej czasowy meldunek w województwie mazowieckim, oraz studenci uczelni warszawskich.
4. Jak długo trwa wyrobienie Karty Czytelnika? Czy jest ona płatna?
   
   Odp.: Karty wydawane są bezpłatnie, bezpośrednio po wypełnieniu i złożeniu deklaracji.
5. Zgubiłem kartę biblioteczną. Co mam zrobić?
   
   Odp.: W przypadku zaginięcia Karty Czytelnika należy zgłosić się do Recepcji lub Wypożyczalni, jeśli na karcie są zakodowane uprawnienia do wypożyczania książek (opłata za duplikat - 5zł).
6. Jeśli nie mam przy sobie Karty Czytelnika, ani żadnego dokumentu, czy mogę skorzystać z książki w Czytelni?
   
   Odp.: Niestety, nie jest to możliwe.
7. Czy do Biblioteki można zapisać się przez Internet?
   
   Odp.: Na razie jest to niemożliwe.
8. Jak sprawdzić czy potrzebna mi książka jest w księgozbiorze Biblioteki?
   
   Odp.: Poszukiwania należy prowadzić w katalogu komputerowym dostępnym na stanowiskach komputerowych w Bibliotece - w recepcji, w poszczególnych czytelniach i Wypożyczalni, a także on-line na stronie naszej Biblioteki (http://www.koszykowa.pl - na stronie WWW widoczny jest pasek wyszukiwarki, z którego należy skorzystać).
   Katalog Główny zawiera dane o wszystkich zbiorach Wypożyczalni, o pozycjach zgromadzonych w poszczególnych czytelniach od 1993 r. oraz informacje o większości tytułów czasopism.
   Jeśli poszukiwanej pozycji nie ma w tym katalogu, należy wybrać  
   Zeskanowany katalog książek (stanowiący uzupełnienie Katalogu Głównego Aleph), w którym można wyszukać informacje o książkach polskich i zagranicznych, XIX i XX-wiecznych (wydanych do 1993 r. włącznie) oraz
   Zeskanowany katalog czasopism zagranicznych i sprawozdań zawierający informacje o pozycjach wychodzących od XIX w. do wpływów z roku 2002.

CZYTELNIE

1. Jak mogę zamówić książkę do czytelni?
   
   Odp.: Książki znajdujące się w Katalogu Głównym, które mają sygnaturę zaczynającą się od skrótów literowych Z lub Skr., można zamawiać komputerowo (także przez Internet) po zalogowaniu się w naszym systemie, patrz instrukcja: Zamawianie książek z sygnaturami Z. i Skr. do Czytelni Głównej, Księgozbioru Podręcznego i Varsavianów za pośrednictwem Internetu. Istnieje również możliwość zamawiania poprzez złożenie we właściwej czytelni prawidłowo wypełnionego rewersu. Powinien on zawierać takie dane jak: autor, tytuł, tom, a w przypadku czasopisma - oprócz tytułu - rocznik, ewentualnie numer, sygnaturę sprawdzoną w katalogu komputerowym lub kartkowym czasopism oraz datę i podpis czytelnika.
   Pozycje znajdujące się w zeskanowanym katalogu książek można zamówić poprzez wypełnienie formularza zamieszczonego obok wybranej karty katalogowej lub przez tradycyjny rewers.
2. Co to jest sygnatura?
   
   Odp.: Sygnatura to numer identyfikacyjny książki określający jej miejsce w Bibliotece. W katalogu komputerowym umieszczona jest w opisie głównym pozycji obok nazwy czytelni oraz w zakładce Lokalizacja/Zamówienie. W katalogu zeskanowanym znajduje się w prawym górnym rogu karty katalogowej.
3. Ile książek mogę zamówić w czytelni?
   
   Odp.: W czytelni można zamówić dowolną ilość książek, jednak jednorazowo system może przyjąć do realizacji 3 zamówienia, a po upływie 30 min. kolejne 3. Jednocześnie bibliotekarz przyjmie jednorazowo 5 papierowych rewersów.
4. Co oznaczają litery przy sygnaturach książek i czasopism?
   
   Odp.: Litery stanowią integralną część sygnatury i wskazują na miejsce, gdzie znajduje się poszukiwana pozycja. I tak :
   Z. (księgozbiór zasadniczy) i Skr. (skrypty) - przechowywane są w magazynie Czytelni Głównej (udostepniane również w Czyt. Podręcznej i Czyt. Czasopism);
   P. (prasa); K. (kalendarze); Spr. (sprawozdania); Vars. (varsaviana) - Czytelnia Czasopism i Varsavianów im. W. Bartoszewskiego;
   w. - Wypożyczalnia;
   Podr. - Czytelnia Księgozbioru Podręczna im. F. Czerwijowskiego;
   Szt.; C.(czasopisma); Kart. (zbiory kartograficzne) - Czytelnia Sztuki i Rzemiosł Artystycznych i Kartografii;
   Bibl. - Czytelnia Główna im. St. Kierbedziów, Czytelnia Księgozbioru Podręcznego im. F. Czerwijowskiego;
   MKD - Czytelnia Muzeum Książki Dziecięcej;
   Inf. - Czytelnia Informatorium.
   

   Do domu można wypożyczyć tylko książki z sygnaturami poprzedzonymi literami w. oraz z sygnaturami zakończonymi literą [w] –por. punkt 13.

5. Czy książki z Czytelni można wypożyczyć do domu?
   
   
   Odp.: Jest to możliwe jedynie w odniesieniu do literatury pięknej. Książki te są oznaczone w katalogu komputerowym symbolem [w] po sygnaturze, np.: Z.123456 [w].
   Usługa jest dostępna dla czytelników posiadających uprawnienia do wypożyczeń. Zamówienia dokonuje się przez Internet. Należy zalogować się na swoje konto wpisując nr ID z Karty Czytelnika (lub PESEL jeśli kartą czytelnika jest Warszawska Karta Miejska lub Elektroniczna Legitymacja Studencka) oraz kod PIN. Jednorazowo można wypożyczyć 5 książek z Czytelni Głównej oraz 2 z Czytelni Sztuki - odbiór w Wypożyczalni.
6. Czy można korzystać z książek, które nie mają sygnatury?
   
   Odp.: Z książek, które nie mają jeszcze w katalogu komputerowym sygnatury (są w trakcie opracowania) można skorzystać w Czytelni Głównej. O dostępności tych pozycji informuje dyżurujący bibliotekarz.
7. Czy można zabrać ze sobą własne książki lub czasopisma i korzystać z nich w czytelni?
   
   Odp.: Tak, można. Trzeba jednak zgłaszać ten fakt dyżurującemu bibliotekarzowi.
8. Czy można korzystać w czytelni z własnego laptopa?
   
   Odp.: Można, ale pokrowce na laptopy należy pozostawić w szatni. Stoliki czytelników wyposażone są w gniazdka elektryczne, z których mogą Państwo korzystać do zasilania własnego sprzętu.
9. Czy możliwe jest odłożenie na dzień następny książek, z których korzystam w czytelni?
   
   Odp.: Tak. Nie wyklucza to jednak udostępniania tych książek innym czytelnikom, gdy nikt aktualnie z nich nie korzysta.
10. Jeśli chciałbym sprawdzić coś bardzo szybko w księgozbiorze podręcznym, czy mogę nie rozbierać się w szatni i nie zostawiać tam swojej teczki?
    
    Odp.: Nie. Zgodnie z regulaminem wstęp do wszystkich czytelni mają tylko osoby bez wierzchnich okryć oraz bez toreb, teczek, reklamówek itp.
11. Czy można pracować w czytelni nie korzystając ze zbiorów Biblioteki?
    
    Odp.: Można, trzeba jednak posiadać przy sobie Kartę Czytelnika.

WYPOŻYCZALNIA

1. Co muszę zrobić, aby korzystać z Wypożyczalni?
   
   Odp.: Osoba, która chce korzystać z Wypożyczalni musi:
   - być zameldowana na stałe lub czasowo w województwie mazowieckim lub być studentem uczelni warszawskiej,
   - mieć ukończone 18 lat,
   - założyć kartę czytelnika oraz uzyskać uprawnienia do korzystania z Wypożyczalni poprzez złożenie wypełnionego zobowiązania,
   - wpłacić kaucję (szczegółowe informacje na ten temat podane są w regulaminie);
   
   Uwaga! niektóre książki wypożyczane są po uiszczeniu kaucji specjalnej, której wysokość ustala kierownik Wypożyczalni.
2. Ile książek mogę wypożyczyć jednorazowo i na jak długo?
   
   Odp.: Czytelnik ma prawo wypożyczyć 3 książki na miesiąc ze zbiorów Wypożyczalni. Regulamin Wypożyczalni znajduje się na stronie Biblioteki. Pozycje wypożyczane z czytelni - patrz punkt 5 z rozdz. Czytelnie.
3. Czy i jak mogę przesunąć termin zwrotu wypożyczonej książki?
   
   Odp.: Czytelnik może przesunąć termin zwrotu wypożyczonej książki jeśli zwróci się z taką prośbą przed upływem tego terminu i danej książki nie zamówił inny Czytelnik. Można tego dokonać osobiście, telefonicznie lub wysyłając e-mail na konto Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
4. Jak zamawiać książki z Wypożyczalni?
   
   Odp.: Czytelnik uprawniony do wypożyczeń zamawia książki jedynie drogą elektroniczną logując siędo katalogu używając loginu (numeru karty) i numeru PIN (hasła). Zamówione książki powinien odebrać w ciągu trzech dni w Wypożyczalni. Instrukcja: Komputerowe zamawianie książek z Wypożyczalni.

WYPOŻYCZALNIA MIĘDZYBIBLIOTECZNA

1. Co to jest wypożyczanie międzybiblioteczne?

   Odp.: Wypożyczanie międzybiblioteczne dotyczy wyłącznie współpracy między bibliotekami (krajowymi i zagranicznymi), które zamawiają książki dla Czytelników i udostępniają je w swoich czytelniach. Wypożyczalnia Międzybiblioteczna realizuje również zamówienia tych bibliotek na odbitki ksero i skany (cennik na stronie www).

2. Jak założyć konto w Wypożyczalni Międzybibliotecznej?

   Odp.: Aby założyć konto w Wypożyczalni Międzybibliotecznej należy wypełnić Deklarację (tekst na stronie) i doręczyć ją z pierwszym zamówieniem. Wraz z wysłaną przez nas książką otrzymują Państwo Kartę Czytelnika Wypożyczalni i PIN, co umożliwi zamawianie publikacji przez Internet.

3. Jak zamówić książkę?
   
   Odp.: Przyjmujemy zamówienia na tradycyjnych rewersach międzybibliotecznych i zamówienia elektroniczne przez Internet (Zasady wypożyczeń międzybibliotecznych). Jako rewers traktujemy również zamówienia przesłane e-mailem. Zamówienia tradycyjne i przesłane pocztą elektroniczną muszą zawierać dokładny adres biblioteki zamawiającej oraz dane o poszukiwanej książce.

KSERO

1. Czy istnieje możliwość robienia kserokopii z Państwa zbiorów?
   

   Odp.: Tak, jest ono dozwolone, w granicach określonych prawem autorskim. Kopiowanie wykonywane jest odpłatnie w PRacowni Reprograficznej i na urządzeniach samoobsługowych. Aby wykonać odbitki samodzielnie, należy użyć zbliżeniowej wielorazowej karty magnetycznej, którą można kupić w Pracowni Reprograficznej. Istnieje również możliwość wykorzystania w tym celu Kart Czytelnika, na które uprzednio zostały załadowane środki finansowe.

   Cennik usług reprograficznych
    
   Uwaga! Nie wszystkie zbiory można kserować, ale istnieje możliwość zeskanowania pozycji, które podlegają ochronie t.j. wydanych przed 1950 r. oraz tych, których stan techniczny nie pozwala na wykonanie odbitek kserograficznych. Szczegółowych informacji udziela bibliotekarz.
2. Czy można zrobić kolorowe kserokopie?
   
   Odp.: Tak, jest to możliwe. Można również wykonać kolorowe skany i wydruki (w Pracowni Reprograficznej na parterze).

INTERNET

1. Czy na terenie Biblioteki można skorzystać z Internetu?
   
   Odp.: Internet dostępny jest na wybranych stanowiskach komputerowych na terenie całej Biblioteki w tym w Pracowni Komputerowej (I piętro) wyposażonej w 15 stanowisk. Przy pierwszej wizycie należy pobrać z Recepcji login i hasło oraz zapoznać się z Regulaminem. Więcej informacji na ten temat znajduje się w Instrukcji.
   Czytelnicy wyposażeni w odpowiednio skonfigurowane własne urządzenia mogą bezpłatnie korzystać z bezprzewodowego dostępu do Internetu (hotspot hotspot.koszykowa.pl).
2. Czy jest możliwość wydrukowania interesujących mnie stron z Internetu?
   
   Odp.: Tak. W czytelniach i w Pracowni Komputerowej znajdują się samoobsługowe urządzenia do kopiowania i wydruków obsługiwanych za pomocą kart zbliżeniowych (Karta Czytelnika lub karta do systemu wydruków, którą można nabyć w Pracowni Reprograficznej). Informacje o cenach wydruków podanne są w cenniku usług reprograficznych.
3. Czy jest możliwość pisania i drukowania pracy naukowej w Bibliotece?
   
   Odp.: Tak. Na stanowiskach z dostępem do Internetu jest możliwość skorzystania z pakietu Microsoft Office oraz drukarki. Informacje o cenach wydruków podanne są w cenniku usług reprograficznych.
4. Czy jest możliwość zapisu danych na płyty lub pendrive?
   
   Odp.: Wszystkie komputery wyposażone są w złącza USB i nagrywarki płyt CD/DVD. Można zatem zapisać dane na własnych nośnikach elektronicznych (ze względu na niezawodność i bezpieczeństwo Państwa danych zdecydowanie zalecamy wykorzystywanie przenośnych dysków USB i pendrive-ów.
5. Czy mogę telefonicznie zarezerwować stanowisko komputerowe?
   
   Odp.: Niestety, nie jest to możliwe.

Zasady korzystania z plików cookie w serwisach internetowych Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego z siedzibą w Warszawie (00-950) przy ul. Koszykowej 26/28, zwanej dalej Biblioteką.

1. Serwis nie zbiera w sposób automatyczny żadnych informacji, z wyjątkiem informacji zawartych w plikach cookie.
2. Pliki cookie (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym (komputerze, tablecie, smartfonie itp.) Użytkownika Serwisu i przeznaczone są do korzystania ze stron internetowych Serwisu. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.
3. Podmiotem zamieszczającym na urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu pliki cookie oraz uzyskującym do nich dostęp jest Biblioteka oraz Google.
4. Pliki cookie wykorzystywane są wyłącznie w celu:
   • tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;
   • utrzymanie sesji Użytkownika Serwisu;
   • zmiany wyglądu elementów Serwisu.
5. W ramach Serwisu stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookie: „sesyjne” (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookie przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika.
6. W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookie w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy Serwisu mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookie. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookie w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu Użytkownika Serwisu. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookie dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).
7. Biblioteka informuje, że ograniczenia stosowania plików cookie mogą wpłynąć na niektóre funkcje dostępne na stronach internetowych Serwisu.
8. Więcej informacji na temat plików cookie dostępnych jest w sekcji „Pomoc” w menu przeglądarki internetowej.

Katalog Biblioteki 

Zautomatyzowany katalog, zawierający informacje o publikacjach wpływających do czytelń od 1993 r. oraz o całości zbiorów Wypożyczalni. Wyszukiwanie w katalogu realizowane jest w systemie Primo. Po przejściu do katalogu dostępna jest szczegółowa informacja o jego zawartości.

Zeskanowany katalog kartkowy książek

Alfabetyczny katalog kartkowy w wersji elektronicznej - uzupełnienie Katalogu Głównego - zawierający informacje o książkach polskich i zagranicznych, XIX i XX-wiecznych (wydanych do 1993 r. włącznie) w zbiorach Czytelni im. St. Kierbedziów oraz wszystkich czytelni specjalnych.

Szczegółowa informacja o zawartości katalogu

Zeskanowany katalog kartkowy czasopism zagranicznych i sprawozdań

Dwa alfabetyczne katalogi kartkowe w wersji elektronicznej:

• Katalog czasopism zagranicznych - zawierający informacje o tytułach wychodzących od XIX w. - do wpływów z roku 2002, udostępnianych w Czytelni Czasopism i Czytelni Sztuki
• Katalog sprawozdań - obejmujący informacje o sprawozdaniach opublikowanych od XIX w. - do wpływów z roku 2002.

Szczegółowa informacja o zawartości katalogu

Katalog Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej

Zautomatyzowany katalog zdigitalizowanych publikacji dostępnych za pośrednictwem Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej. Udostępniono w nim przede wszystkim cyfrowe materiały ważne dla naszego regionu: varsaviana i mazoviana (stanowią 2/3 zasobu). Po przejściu do katalogu dostępna jest szczegółowa informacja o jego zawartości.

Możliwy jest też alternatywny sposób wyszukiwania za pośrednictwem interfejsu systemu dLibra.

Załączniki:

Plik	Opis	Rozmiar
Instrukcja - system Primo	Instrukcja zamawiania książek w systemie Primo	281 kB
Instrukcja zamawiania czasopism w Katalogu Biblioteki (Primo).	Instrukcja zamawiania czasopism w Katalogu Biblioteki (Primo).	561 kB
Katalog - szczegółowe informacje	Katalog - szczegółowe informacje	121 kB

Kompletne informacje na temat adresów e-mail i telefonów do poszczególnych działów Biblioteki znajdują się w Biuletynie Informacji Publicznej (lista działów dostępna w menu po prawej stronie)

For more information on address and phone numbers, please visit Biuletyn Informacji Publicznej (the full list of departments is available in the right-side menu).

Jak poruszać się po Bibliotece?

Jedynym wejściem do Biblioteki jest obecnie Wejście II, czyli brama "z syrenką".

Osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich również mogą korzystać z tego wejścia, używając specjalnej windy dla wózków.

Mapa Biblioteki:

Rejestracja Czytelników

1. Karty Czytelnika Biblioteki - karta wydawana jest na podstawie ważnego dokumentu tożsamości, po wypełnieniu formularza zapisu. Karta umożliwia ponadto korzystanie z samoobsługowych urządzeń wielofunkcyjnych do wykonywania płatnych kserokopii i wydruków.
2. Warszawskiej Karty Miejskiej - istnieje możliwość rejestracji WKM jako karty czytelnika na podstawie ważnego dowodu osobistego.
3. Elektronicznej Legitymacji Studenckiej - istnieje możliwość rejestracji ELS jako karty czytelnika na podstawie ważnej legitymacji studenckiej.

Korzystanie z księgozbioru

Usługi Biblioteki

 Using the space and facilities

The Library can be accessed only via entrance II.

Persons with reduced mobility should also use this entrance, as there is a special lift for wheelchairs.

Applying for a Library Card

Access to the Library’s collections is free of charge on the basis of a valid Library Card. You may apply for a Library Card at the Reception Desk and in all the Reading Rooms (for persons who wish to use the collections on the premises) and at the Circulation Desk (for persons who want to use the collections outside the Library). You may apply for a Library Card by filling out an application or a consent form. You may use the following as the Library Cards:

1. Library Card – you may get a Library Card upon presenting a valid identity document, filling out an application or obligation form, and accepting the Reading Rooms and Circulation Policies. The Card also enables you to use self-service multifunction devices for making paid photocopies and prints.
2. Warsaw City Card – you may register the Warsaw City Card as a Library Card on the basis of a valid ID card.
3. Electronic Student Card – you may register Electronic Student Card as a Library Card on the basis of a valid student card.

Using book collections

When entering the Reading Room, you should present your Library Card to the Librarian. Readers using the Warsaw City Card or Electronic Student Card should present it along with their ID card.

Our online catalog allows you to browse and locate the Library’s collections. To access our catalog, please use the computers located on the premises of the Library or visit our website: www.koszykowa.pl. Items may be requested and delivered to the Reading Room, while items marked with the [w] symbol may be taken home.  

The terms and conditions of using the collections on and off the premises of the Library are specified in separate Policies.

-Regulamin korzystania z Biblioteki

Oświadczenie rodzica/opiekuna prawnego

-Library Use Polic

Parent/Legal Guardian Consent Form

Regulamin udostępniania cimeliów

Regulamin korzystania z szafek i szatni ubraniowych 

Regulamin udostępniania "Pokoju pracy grupowej" w Czytelni Księgozbioru Podręcznego im. Faustyna Czerwijowskiego

Regulamin udostępniania zbiorów Działu Starych Druków i Rękopisów

Regulamin "Schroniska Książek"

Regulamin korzystania z dostępu do internetu

Zasady wypożyczeń międzybibliotecznych

Deklaracja przestrzegania zasad wypożyczeń międzybibliotecznych

Regulamin wydawania kodów dostępu do wydawnictw elektronicznych

Biblioteka popularnie zwana "Biblioteką na Koszykowej" jest jedną z największych i najstarszych bibliotek publicznych w Polsce. Powstała w 1907 r. z inicjatywy społecznej, jako nowoczesna książnica naukowa przeznaczona dla wszystkich. W 1914 r. otrzymała własny gmach ufundowany przez Eugenię Kierbedziową i wkrótce stała się ośrodkiem życia kulturalnego w Warszawie. W 1928 r. znalazła się pod Zarządem Miasta jako Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy. W latach 1928-1939 zorganizowała wzorową sieć biblioteczną, stworzyła nowoczesną służbę informacyjną oraz centralny ośrodek metodyki i instruktażu dla miejskiej sieci bibliotek. Prowadziła szkołę bibliotekarską i wydawała ukazujący się do dziś miesięcznik "Bibliotekarz”. Działalność Biblioteki przerwała II wojna światowa. W jej wyniku instytucja straciła 80 procent zbiorów.

Obecnie placówka posiada  jeden  z największych w kraju zbiorów (ponad 1,7 mln woluminów). Księgozbiór Biblioteki ma charakter uniwersalny. Zbiór zasadniczy książek obejmuje druki polskie z XIX, XX i XXI wieku, ze wszystkich dziedzin wiedzy, oraz druki obce w wyborze. Podstawą zbioru jest napływający od 1917 r. do dziś egzemplarz obowiązkowy, przekazywany na bieżąco przez wydawców polskich. Zbiory piśmiennictwa sprzed 1945 roku systematycznie uzupełnia się zakupami wartościowszych publikacji; dotyczy to szczególnie humanistyki. Księgozbiór można przeszukiwać w dwóch bazach: Zeskanowanym katalogu książek (starsze druki, wydane do 1993 r. włącznie) oraz Katalogu Głównym (nowsze druki, w większości od 1994 r. do chwili obecnej). Zasadnicza część zbioru książek udostępniana jest w Czytelni im. St. Kierbedziów, Czytelni im. F. Czerwijowskiego oraz w Czytelni im. W. Bartoszewskiego (Czasopisma i Varsaviana).

Biblioteka na Koszykowej pełni funkcję biblioteki wojewódzkiej i biblioteki powiatowej dla powiatu warszawskiego. Jest miejscem gdzie można się uczyć, poszerzać swoje zainteresowania, realizować pasje, oglądać wystawy, brać udział w spotkaniach autorskich, debatach oraz promocjach książek. Realizuje też zadania wynikające z funkcji biblioteki o statusie naukowym: prowadzi działalność wydawniczą, organizuje sesje i konferencje, współpracuje z instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz rozwoju kultury i nauki, uczestniczy w programach i projektach krajowych i zagranicznych.

Historia Biblioteki

Historia Biblioteki

Biblioteka powstała w wyniku wieloletnich zabiegów grona działaczy oświatowych i intelektualistów warszawskich przełomu XIX i XX wieku. Ustawa o stowarzyszeniach, wydana przez zaborcę po wydarzeniach 1905 roku, umożliwiła wpisanie Towarzystwa Biblioteki Publicznej do rejestru stowarzyszeń oraz zatwierdzenie jego statutu. Stało się to 17 października 1906 roku. Statut podpisali członkowie założyciele Towarzystwa: Samuel Dickstein - prof. matematyki, Stanisław Krzemiński - historyk, krytyk literacki, Ludwik Krzywicki - socjolog, ekonomista, Stanisław Leszczyński - prawnik, adwokat, Stanisław Michalski - inżynier, Rafał Radziwiłłowicz - lekarz, prof. Uniwersytetu Wileńskiego, Józefa Sawicka - pisarka, nauczycielka, Władysław Smoleński - historyk, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, Seweryn Smolikowski - filozof, Stefan Żeromski.

2 lutego 1907 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Towarzystwa, na którym przedstawiono cel, zadania i plan działań Biblioteki. Rozpoczęła swoją działalność w wynajętym lokalu przy ul. Rysiej 1 (fot. 2). Kierował nią od początku do 1937 roku Faustyn Czerwijowski, który dążył do takiej organizacji i stworzenia podstaw naukowych, Biblioteki, aby mogła ona służyć, tak środowisku naukowemu Warszawy jak i najszerszym rzeszom jej społeczeństwa. Tworzył Bibliotekę w oparciu o wzory bibliotekarstwa anglosaskiego.

fot. 1 Kurs bibliotekarski. W środku siedzi Faustyn Czerwijowski. Po jego lewej stronie - Wiktoria Muklanowicz.	fot. 2

Fundusze gromadzono ze składek członkowskich Towarzystwa i darów pieniężnych. Podstawę księgozbioru stanowiły zasoby Czytelni Naukowej, powiększane dzięki darom osób prywatnych, księgarzy i wydawców.

W czerwcu 1914 roku, aktem darowizny Eugenii Kierbedziowej, Biblioteka otrzymała własny gmach przy ul. Koszykowej 26, wraz z urządzeniem i umeblowaniem. Pozwoliło to na swobodne rozmieszczenie zbiorów, liczących już w 1914 roku przeszło 100 tysięcy tomów.

W 1916 roku niemieckie władze okupacyjne wydały rozporządzenie o dostarczaniu egzemplarza obowiązkowego pięciu bibliotekom publicznym znajdującym się na obszarze Generał - Gubernatorstwa Warszawskiego, w tym Bibliotece Publicznej m. Warszawy. Miała ona otrzymywać po jednym egzemplarzu wszelkich dzieł drukowanych lub wydawanych na wymienionym obszarze. Obowiązek ten wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1917 r.

Pogłębiające się trudności finansowe TBP, po I wojnie światowej i w latach następnych, zmusiły jego Zarząd do zabiegania o przejęcie Biblioteki pod Zarząd Miasta st. Warszawy. W 1928 roku Biblioteka, z całym jej majątkiem, została przekazana miastu.

Uzyskawszy stały budżet, Biblioteka zainicjowała systematyczne kształcenie kadry zakładając w 1929 r. Roczną Szkołę Bibliotekarską. Wznowiła też działalność wydawniczą powołując m.in. do życia czasopismo Biuletyn Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy. Ukazuje się ono do dziś, od 1934 r. pod tytułem Bibliotekarz, jako wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy.

Wybuch II wojny światowej zahamował rozwój Biblioteki. W latach okupacji prowadzono jednak niezbędne działania zabezpieczające zbiory i w miarę możliwości kontynuowano bieżące prace. Mimo ingerencji władz okupacyjnych zmierzających do zamknięcia Biblioteki, udało się udostępniać jej księgozbiór nieprzerwanie do 1942 roku.

W momencie wybuchu II wojny światowej w skład Biblioteki wchodziły: Biblioteka Główna, 5 filialnych czytelni dzielnicowych, 34 wypożyczalnie (w tym jedna dla niewidomych) i 16 czytelni dla dzieci. Księgozbiór liczył 500.000 woluminów.

W styczniu 1945 r. wycofujący się z Warszawy Niemcy podpalili gmach Biblioteki. Zniszczeniu uległo ponad 300.000 woluminów a ponad 100.000 wywieziono.

Dzięki ofiarności pracowników działalność Bibliotek została wznowiona już 26 maja 1945 r. Mając do dyspozycji jedną salę (fot. 3, 4). Biblioteka zaczęła zaspokajać, przynajmniej częściowo, potrzeby zgłaszających się coraz liczniej czytelników. Starano się odtworzyć księgozbiór, pozyskując dary od bibliotek krajowych i zagranicznych, od osób prywatnych oraz dokonując zakupów i wymiany. Udało się też odzyskać drogą rewindykacji ok. 49 tys. woluminów odnalezionych w: Pruszkowie, Legnicy, Krakowie i Pradze Czeskiej. (fot. 5)

fot. 3	fot. 4	fot. 5

Przyznane ponownie w 1946 r. prawo do egzemplarza obowiązkowego umożliwiło Bibliotece gromadzenie całej polskiej produkcji wydawniczej. Równolegle odbudowano sieć biblioteczną opierając się na założeniach organizacyjnych wypróbowanych w okresie międzywojennym.

Obecnie księgozbiór Biblioteki ma charakter uniwersalny. Obejmuje wydawnictwa polskie i obcojęzyczne ze wszystkich dziedzin wiedzy. Stan księgozbioru wynosi ponad 1.700.000 woluminów.

O dzisiejszej pozycji Biblioteki świadczą wspaniałe zbiory i korzystająca z nich imponująca liczba ponad 180 tys. czytelników.

Biblioteka na Koszykowej stanowi niezwykle ważne miejsce na kulturalnej i naukowej mapie Warszawy.

Logo Biblioteki

Logo Biblioteki

Wraz z otwarciem nowych czytelni Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy - Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego weszło w użycie także nowe logo. Korzystając z tej okazji przypominamy historię motywu graficznego "Syrenki"  towarzyszącej Bibliotece niemal od dnia jej powstania.

 

Pierwszym symbolem kojarzonym z Biblioteką był exlibris, z 1908 roku, dla Towarzystwa Biblioteki Publicznej według rysunku Edwarda Okunia (1872-1945), malarza i ilustratora (m.in. Faraona Bolesława Prusa).

Następnym i jedynym funkcjonującym po dziś dzień znakiem własnościowym Biblioteki była, zaprojektowana przez Jana Warunkiewicza, pieczęć okrągła przedstawiająca warszawską syrenkę na tle otwartej książki. Pieczątką tą sygnowany jest księgozbiór. W zbiorach Archiwum Biblioteki (sygn. A.282) zachował się projekt oraz korespondencja z nim związana:

Poniżej list Jana Warunkiewicza, przepisany z oryg.:

Wychodząc z założenia, że każda praca powinna być przez każdą jednostkę traktowana z punktu społecznego, czem powodowałem się zawsze w życiu, doprawdy z prawdziwem a miłem zdumieniem przeczytałem serdeczne dla mnie podziękowanie, na które niezasłużyłem. Jestem jednak przygotowany na to, że tak jak to niestety bywa zwsze, i tutaj spotkam się z lekceważeniem i krytyką mojej choć tak skromnej pracy oczywiście nie ze strony Czcigodnej Dyrekcji, lecz od osób postronnych przez zawiść, zazdrość, z powodu mej energji i talentu wszechstronnego. Doskonale rozumiem, że właśnie ta wszechstronność da asumpt do wniosków dla mnie szkodliwych. Tu jednak muszę wyjaśnić, że prawie wszystkie wybitne jednostki, które zaczynały od małego ... np. Kopernik ... Leonardo da Vinci ... Kraszewski ... Karłowicz ... Szewczenko ... no i Wyspiański!.. nawet Przybyszewski mieli właśnie wszechstronne zdolności!...... Nie roszcząc sobie prawa do megalomanji pocieszam się i żyję nadzieją, że jednak może niedługo sprawiedliwość weźmie górę i że otrzymam pracę stałą – nie jako "bezrobotny" – w jakiejś instytucji, która potrafi niepowodować się zasadą niedopuszczenia mnie do działalności połączonej z inicjatywą, doświadczeniem, wiedzą i pracą. Proszę mi wierzyć, że z cała gotowością służę raz na zawsze swoją osobą i jeszcze raz dokładnie wymieniam te różnorodne prace które znam i przy których mogę być pomocnym:

1. wszelkie roboty związane z programem [?] inżynierji, techniki. Kopje. Litografje – choćby kolorowe – kosztorysy budowlane. Projekty domów etc... Budowa kolei...
2. roboty o charakterze graficznym ... Grafika jako sztuka czysta – Pieczęcie - - herby - -adresy - - dyplomy - -

3. Malarstwo akwarelowe – olejne - - - pastelowe – piórkowe ....

4. Sztuka stosowana – wypalanie, intarsja – inkrustacja – mozajka ..

5. Wszelkie prace w zakresie muzyki i kompozycji -

6. Dziedzina krajoznawstwa – historji – literatury - - dziennikarstwa - - - Fotografja. Pracakatalogowa – matematyczna – Administracja ... Intendentura ... Kontrola ...

 Nawiasem dodam, że firma "Lipczyński" która dotąd słynie za jedną z pierwszych i która wykonała jeden mój dawny projekt wspaniale, tym razem widocznie wskutek niedokładności czy to fotografji ich, czy roboty rytowniczej – zupełnie i samowolnie zmieniła kształt nosa, usta, podbródek syreny - co nawet nieartysta może powiedzieć przez porównanie oryginału z pieczątką. Takoż oko nie jest na mojem miejscu, a skomponowane. Oczywiście obniża to wdzięk syreny mojej .. Firma Lipczyński przez delikatne spiłowanie zgrubionych konturów może i powinna ten błąd naprawić. Niemogąc pozwolić sobie na pismo maszynowe – celem pozostawienia sobie kopji – ośmielam się pisać ołówkiem atramentowym. Serdeczne podziękowanie łączę ..

całą mą gotowość oświadczam i piszę uniżonym sługą

Jan Warunkiewicz

Równolegle, od 1961 roku, używany jest, jako sygnet wydawniczy, znak zaprojektowany przez Franciszka Seiferta (1900–1964), grafika, bibliofila, autora artystycznych opraw książek (m.in. Monachomachii Ignacego Krasickiego). Znak ten funkcjonował też jako logo Biblioteki.

W związku z zakończeniem projektu Rozbudowa i modernizacja Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego, Biblioteka ogłosiła konkurs na projekt nowego logo i systemu identyfikacji wizualnej. Celem konkursu było wyłonienie autora, który przedstawi najlepszą koncepcję identyfikacji wizualnej wraz z logo zawierającym motyw "Syrenki Warszawskiej”. Nowe logo powinno podkreślać wyjątkowość Biblioteki jako nowoczesnej instytucji reagującej na wyzwania współczesności i zmieniającego się otoczenia, która zarazem buduje swoją pozycję na solidnych fundamentach ponad stuletniej tradycji. Symbol Biblioteki będzie stanowić formalny, ale i emocjonalny element tożsamości instytucji, który swoim kształtem, kolorem i innymi cechami ma przyzwyczajać Czytelników do błyskawicznego skojarzenia z Biblioteką.

Do konkursu zgłoszono 59 prac. Autorem zwycięskiej koncepcji jest Studio Graficzne "Podpunkt". Pierwsze miejsce zostało przyznane za współczesną interpretację motywu syreny i profesjonalne rozwinięcie grafiki znaku w system piktogramów. Kod kolorystyczny zaproponowany przez autorów znakomicie koresponduje z akcentami barwnymi architektury nowego budynku.

Przygotowany przez zwycięzców konkursu znak już funkcjonuje jako logo Biblioteki.

Geneza znaku wywodzi się z elementów typograficznych.