Płock, jedno z najstarszych miast w Polsce, ma również bogatą historię bibliotek. Pierwsze zapiski o bibliotece w Płocku związane są z katedrą i sięgają XI wieku. Pierwszą płocką biblioteką, którą we współczesnym rozumieniu bibliotekarstwa traktujemy jako publicznie dostępną, była powstała 1 listopada 1906 r. Czytelnia Polska zlokalizowana w domu księgarza Stanisława Betleya przy ul. Królewieckiej 19. Finansowano ją ze składek społecznych, budżetu magistratu oraz opłat użytkowników.

Pierwsza w mieście Miejska Biblioteka Publiczna otwarta została 14 listopada 1937 r. w budynku przy ul. Kościuszki 3. Inicjatorem jej powołania był Inspektorat Szkolny, a prace przygotowawcze powierzono Sekcji Publicznej Miejskiej Komisji Oświaty Pozaszkolnej pod kierunkiem Marii Wasiakowej. Księgozbiór biblioteki pochodził ze zbiórki społecznej i ofiar pieniężnych zebranych przez członków sekcji i w dniu otwarcia liczył 1872 tomy, by po dwóch latach osiągnąć 4 tysiące. Twórcy biblioteki, której nadano imię Stefana Dembego mieli nadzieję, że placówka stanie się ośrodkiem kulturalno-oświatowym promieniującym, jak pisała miejscowa prasa na cały nasz gród.

Wybuch drugiej wojny światowej prawie całkowicie zniszczył zasoby zarówno tej placówki, jak też pozostałych bibliotek oświatowych w mieście. Jedyną ocalałą w Płocku była Biblioteka im. Zielińskich i to ona, zaraz po wyzwoleniu, już 12 lutego 1945 r. zaczęła udostępniać swój księgozbiór.

Wznawianie działalności bibliotek publicznych w Płocku zainicjowano 12 lutego 1946 r. Wówczas to na posiedzeniu Powiatowej Rady Narodowej podjęto decyzję o powołaniu Biblioteki Powiatowej w Płocku. Do organizacji placówki przystąpiono dopiero we wrześniu tegoż roku. Głównym zadaniem Bibliotekibyło zorganizowanie sieci bibliotek w powiecie oraz nadzór merytoryczny nad ich działalnością.

Miejską Bibliotekę Publiczną reaktywowano 21 stycznia 1948 r. w odbudowanym po zniszczeniach wojennych budynku przy ulicy Kościuszki 3 i w tym samym lokalu funkcjonowała ona do 1974 r. Upowszechnianie książki wspomagały tworzone w dzielnicach miasta filie biblioteczne – Filia nr 1 w dzielnicy Radziwie (1951 r.), Filia nr 2 Rogatki Warszawskie (maj 1965 r.), Filia nr 3 (1968 r.). Do 1974 r. utworzono ich w sumie cztery.

Rok 1975 przyniósł zasadnicze zmiany administracyjne. 1 lipca 1975 r. wojewoda nowo utworzonego Województwa Płockiego, na bazie powiatowych bibliotek w Płocku i Kutnie powołał Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną, którą 1 stycznia 1978 r. przemianowano na Wojewódzką Bibliotekę Publiczną.

Od stycznia 1999 roku, w wyniku kolejnej reformy administracyjnej, Płock przestał pełnić funkcję miasta wojewódzkiego.

Organem założycielskim dla biblioteki stał się samorząd gminy Płock. Zmienił się więc jej dotychczasowy zasięg działania i sama nazwa. Uchwałą Rady Miasta przyjęto dla biblioteki nazwę Książnica Płocka im. Władysława Broniewskiego, utrzymując imię patrona nadane bibliotece 9 grudnia 1997 r.

Obecnie w skład Książnicy Płockiej wchodzą działy pracy w gmachu głównym oraz 13 filii bibliotecznych, Biblioteka dla dzieci im. Wandy Chotomskiej i dział zbiorów audiowizualnych.

Od roku 2000 na mocy porozumienia zawartego między Zarządem Miasta Płocka a zarządem Powiatu w Płocku, Książnica Płocka sprawuje opiekę merytoryczną nad bibliotekami samorządowymi w terenie, pełniąc tym samym funkcję biblioteki powiatowej.

Biblioteka publiczna przez wiele lat nie posiadała swojego budynku a poszczególne działy pracy rozproszone były na terenie całego miasta. Po długich staraniach w 1987 r. przekazano na potrzeby biblioteki budynek przy ul. T.Kościuszki 6, który biblioteka faktycznie przejęła w 1989 r. Uroczyste otwarcie dla czytelników miało miejsce 15 stycznia 1990 r. Gmach ten powstał w 1902 r. na potrzeby Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, jest jednym z ciekawszych i okazalszych w mieście.

Książnica Płocka, kontynuatorka Miejskiej Biblioteki Publicznej, jest jego jedenastym użytkownikiem i tu, w roku 2002 obchodziła dwa jubileusze: 65-lecie istnienia i 100-lecie wybudowania dzisiejszej siedziby.

Dziś śmiało można powiedzieć, że Książnica Płocka stała się nieodłącznym i wyjątkowo istotnym elementem krajobrazu kulturalnego miasta, promieniując – jak chciano u jej zarania – na cały nasz gród.

Pułtuska Biblioteka Publiczna im. Joachima Lelewela została otwarta 4 maja 1947 roku. Organizatorem i wieloletnim dyrektorem placówki był Czesław Dubiejek.

Od maja 1951 roku mieści się w zabytkowym, barokowo - klasycystycznym budynku przy ul. Słowackiego 6. Budynek ten został zbudowany prawdopodobnie w XVIII w. jako dom mieszkalny. W drugiej połowie XIX wieku stał się własnością Marii z Sanguszków Potockiej – właścicielki tzw. dóbr kleszewskich. Źródła podają, że w XIX w. budynek został przebudowany. W okresie międzywojennym dom był własnością rodziny Moszczyńskich. W czasie II wojny światowej zostało zniszczone poddasze oraz część pierwszego piętra. Po wojnie prawie doszczętnie wypalony budynek, właściciel przekazał miastu. W latach 1949 - 1951 obiekt odbudowano wg projektu Tomasza Kornackiego, architekta powiatowego i przekazano na siedzibą Biblioteki. W 1977 r. na frontowej ścianie budynku umieszczono rzeźbę z brązu przedstawiając popiersie Joachima Lelewela – patrona Biblioteki.

Przed budynkiem Biblioteki znajduje się obelisk, wzniesiony w 1980 r., upamiętniający 450 - lecie drukarstwa w Pułtusku i na Mazowszu. Jan z Sącza – pierwszy drukarz na Mazowszu, goszcząc od 1530 roku na Zamku Biskupów Płockich, drukował księgi. Historię pułtuskiego drukarstwa można bliżej poznać, korzystając ze zbiorów Biblioteki.

Księgozbiór Biblioteki liczy 90 000 woluminów. W zbiorach, oprócz książek wydanych po II wojnie światowej, znajduje się również woluminy wydawnictw sprzed 1939 r. oraz albumy. W czytelni można korzystać z różnego rodzaju encyklopedii wydanych w XIX i XX wieku, m.in. Encyklopedii Britannica w wersji angielskiej oraz słowników, informatorów, oprawnych roczników czasopism społeczno - kulturalnych od 1950 roku. Dostępne są również bieżące czasopisma i dzienniki. W Bibliotece gromadzone i udostępniane są materiały dotyczące miasta i powiatu pułtuskiego. Oprócz książek, w zbiorach regionalnych znajdują się artykuły z czasopism, fotografie, rękopisy, maszynopisy, prace magisterskie i licencjackie, czasopisma regionalne Tygodnik Pułtuski, Pułtuska Gazeta Powiatowa, Tygodnik Ciechanowski. Na uwagę zasługują też zbiory fotografii przedstawiające zabytki, zniszczenia wojenne w Pułtusku, powódź w 1958 i 1979 r. Biblioteka posiada komplet fotografii z obchodów X wieków Pułtuska. Cennym darem dla biblioteki od rodziny Antoniego Sikorskiego – reżysera amatorskiego teatru pułtuskiego być zbiór afiszy teatralnych z lat 1916 – 1932, które dokumentują działalność teatru w naszym mieście. Pułtuska Biblioteka Publiczna jest otwarta na każdy rodzaj działalności, upowszechniającej kulturę. Organizuje wystawy, spotkania z pisarzami, wieczory poetyckie, konkursy, imprezy plenerowe i pikniki rodzinne. Służy wszystkim, którzy pragną przyjemnie i pożytecznie spędzić czas, bądź poszukują miejsca do zaprezentowania swoich prac lub zbiorów.

Biblioteka uczestniczy w programach:

- Biblioteka Narodowa Zakup nowości wydawniczych do bibliotek

- Narodowe Centrum Kultury Kultura-Interwencje

- Fundacja Orange program Orange dla bibliotek

- Mazowiecki System Informacji Bibliotecznej

- Program Rozwoju Bibliotek

Początki bibliotekarstwa publicznego w Mińsku Mazowieckim sięgają okresu przedwojennego. Jak wynika ze „Sprawozdania z działalności Zarządu Miejskiego za okres całej kadencji, tj. od 26.10.1934 do 16.05.1939 roku" w pierwszej połowie 1939 roku Zarząd Miejski w Mińsku Mazowieckim, wyłożył z miejskiej kasy 1.097.75 złotych na zakup książek i szafy. Dokument precyzuje, że powstała biblioteka publiczna posiadała około 750 woluminów książek i już po kilku tygodniach działania miała 90 czytelników.

Ubogie źródła historyczne z okresu powojennego nie pozwalają jasno sprecyzować dokładnej daty uruchomienia biblioteki publicznej. Z powodu braku jakichkolwiek dokumentów organizacyjnych Miejskiej Biblioteki Publicznej, za jedyny dokument potwierdzający powstanie biblioteki w Mińsku Mazowieckim należy przyjąć wpisy w księgach inwentarzowych oraz artykuł Wacława Pieńkowskiego „Z dziejów oświaty i kultury (XVII-XX w.)", w którym zostało napisane: „Już w 1944 r. zorganizowano bibliotekę powiatową w Mińsku Mazowieckim i gminną w Mrozach. Księgozbiór ich pochodził z darów i nie przekraczał 1000 tomów". Pierwsze wpisy w księgach inwentarzowych zachowanych w naszej bibliotece wskazują, że po wojnie działały w Mińsku Mazowieckim dwie biblioteki: powiatowa i miejska. W latach 40. i 50. biblioteki spełniały podstawowe zadania, jakie nakładał na nie Dekret o bibliotekach i opiece nad zbiorami z 1946 roku, a mianowicie: upowszechnianie czytelnictwa wśród najszerszych rzesz społeczeństwa, wyrabianie nawyków czytania oraz zainteresowanie książką. 

Przez cały okres swojej działalności Biblioteka przeszła wiele zmian zarówno organizacyjnych jak i lokalowych. Zmiany administracyjne wpłynęły na strukturę biblioteki, jej zasięg działania, organ założycielski i źródło finansowania.

W 1955 roku na skutek rozporządzenia Ministra Kultury połączono bibliotekę powiatową i miejską w jeden organizm, utrzymywany przez Zarząd Miejski w Mińsku Mazowieckim. W tym kształcie Biblioteka funkcjonowała do 1975 roku, do reformy administracyjnej kraju, która zlikwidowała jeden ze szczebli administracji państwowej, czyli powiaty. Oznaczało to rezygnację z jednego ogniwa sieci bibliotek – z placówek powiatowych. Miejska Biblioteka Publiczna przejęła wówczas zadania biblioteki powiatowej, strukturę tę uzupełniały filie miejskie i wiejskie oraz organizowane w sołectwach punkty biblioteczne, w których księgozbiór był wymieniany co kwartał.

W latach siedemdziesiątych Miejska Biblioteka Publiczna została włączona w struktury Mińsko - Mazowieckiego Ośrodka Kultury, a samodzielność prawną odzyskała dopiero w 1993 roku, gdy stała się samorządową instytucją kultury. W tym okresie w strukturę Biblioteki przy ulicy Warszawskiej 117 (gmach główny) wchodziły: Wypożyczalnia dla Dorosłych (na parterze) oraz Dział Instruktorski ds. bibliotek w terenie i Czytelnia na pierwszym piętrze. Według wpisów w księgach inwentarzowych Oddział dla Dzieci powstał w roku 1974 roku i mieścił się w Filii nr 3 przy ulicy Siennickiej. Ponadto istniały Filia nr 1 przy ul. Małopolskiej 11 i Filia nr 2 przy ul. Kopernika.

Do 1988 roku Miejska Biblioteka Publiczna (Wypożyczalnia, Czytelnia oraz Instruktorzy ds. bibliotek powiatowych) funkcjonowała w ciasnych pomieszczeniach prywatnej kamienicy przy ulicy Warszawskiej 117. Związane z tym trudności lokalowe nie dawały szans i możliwości rozwinięcia różnorodnych form pracy biblioteki na rzecz środowiska, a zwłaszcza pracy z dziećmi i młodzieżą. Większość oferty skierowana była do dorosłego czytelnika. Biblioteka organizowała spotkania z pisarzami, urządzała wystawy, wystawki, współpracowała z organizacjami społecznymi.

Od 1999 roku na mocy porozumienia (Uchwała nr X/106/99 Rady Miejskiej w Mińsku Mazowieckim z dnia 2.09.1999 roku), pomiędzy Starostwem Mińskim i Miastem Mińsk Mazowiecki Miejska Biblioteka Publiczna pełni funkcję biblioteki powiatowej i sprawuje opiekę merytoryczną nad bibliotekami gminnymi powiatu mińskiego i to właśnie za działalność na rzecz bibliotek publicznych w powiecie w 2008 roku otrzymała Nagrodę im. Kierbedziów.

W 1988 roku wbrew panującej niekorzystnej dla bibliotek publicznych atmosferze początku lat dziewięćdziesiątych nowy impuls do działania dała Bibliotece przeprowadzka do nowej siedziby w Pałacu Dernałowiczów. Lokalizację zmieniły też w latach osiemdziesiątych trzy filie Biblioteki. Filia nr 1 została przeniesiona do Szkoły Podstawowej nr 5 przy ul. Małopolskiej 11, Filia nr 2 swoją siedzibę znalazła w pomieszczeniach Spółdzielni Mieszkaniowej „Przełom" przy ul. Kościuszki 20, a Filia nr 3 zajęła pomieszczenia po Mińsko - Mazowieckim Ośrodku Kultury przy ul. Dąbrówki 6. Niedługo po przeprowadzce w Pałacowej Bibliotece w Wypożyczalni dla Dorosłych zaczęto udostępniać także księgozbiór dla dzieci i młodzieży.

Nowe, przestronniejsze wnętrza pałacowej biblioteki odwiedzali nie tylko czytelnicy. Odbywały się tu spotkania z pisarzami. To tutaj właśnie odbyło się jedno z Mazowieckich Spotkań z Książką, organizowanych przez Bibliotekę Publiczną m. st. Warszawy. Kilka lat z rzędu w czerwcu (2005 - 2007) Biblioteka zorganizowała Święto Książki Dziecięcej, największą cykliczną imprezę dla dzieci.  Z czasem jednak niezwykle gościnne mury pałacu Dernałowiczów zrobiły się zbyt ciasne dla wciąż powiększających się zbiorów Biblioteki i szeregu organizowanych imprez. Warunki lokalowe w Pałacu nie pozwalały na zainicjowanie nowych form upowszechniania czytelnictwa, a planowanie i realizacja dotychczasowych form także napotykała na szereg trudności: brak odpowiedniej sali na pracę z dziećmi np. spotkania z pisarzami, lekcje biblioteczne z wykorzystaniem multimediów. 

Ówczesny Burmistrz Miasta Mińsk Mazowiecki - Zbigniew Grzesiak wyszedł z inicjatywą budowy nowego budynku dla biblioteki. Środki zgromadzone wspólnie z sejmikiem województwa mazowieckiego pozwoliły na rozpoczęcie budowy w styczniu 2009 roku i zakończenie jej w sierpniu 2010 roku.

10 listopada 2010 roku w życiu Miejskiej Biblioteki Publicznej Mińsku Mazowieckim miało miejsce doniosłe wydarzenie. Oficjalne i uroczyście otwarto podwoje nowo wybudowanej siedziby Biblioteki przy ulicy Piłsudskiego 1a.

Wspaniałą uroczystość uświetnili swoją obecnością m. in. ambasador Meksyku Raphael Steger, ambasador Arabskiej Republiki Egiptu w Polsce Fahma Fayed oraz dyrektor Muzeum w Aleksandrii Ibrahim Darwish. Powodem tej wizyty było przekazanie Miejskiej Bibliotece Publicznej w Mińsku Mazowieckim trzystukilogramowego kamienia z Aleksandrii oraz posążka skryby spisującego historię na kamiennej tabliczce z Egiptu oraz figury skryby z Meksyku. Eksponaty te znalazły się obok innych kamieni z ważnych miejsc dla historii kultury i cywilizacji tj. miejsca urodzenia Konfucjusza – Qufu w Chinach, Soboru Św. Sofii w Kijowie, Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie oraz Biblioteki Jagiellońskiej. Za sprawą dobrego ducha naszej Biblioteki - burmistrza Zbigniewa Grzesiaka jesteśmy jedyną Biblioteką w Polsce, która ma tak cenne kamienie węgielne potwierdzone certyfikatami z miejsc ich pochodzenia.

Miejska Biblioteka Publiczna obecnie to budynek główny przy Piłsudskiego 1a i jedna Filia nr 2 przy ul. Kościuszki 20. Po przeniesieniu Biblioteki do nowego budynku Filia nr 1 przy ul. Małopolskiej 11 (2011) i Filia nr 3 przy ul. Dąbrówki 6 (2012) zostały zamknięte.

Nowa siedziba MBP to klimatyzowany, wyposażony w windę i podjazd dla niepełnosprawnych, podpiwniczony, czterokondygnacyjny budynek (jedna kondygnacja podziemna) o powierzchni użytkowej 2257 m. 2. W nowym gmachu znalazły miejsce wszystkie działy Biblioteki. Na parterze znajduje się Wypożyczalnia, Oddział dla Dzieci (przeniesiony z ul. Dąbrówki 6), Dział Gromadzenia i Opracowania Zbiorów, Dział Instruktorski ds. bibliotek w powiecie. Pierwsze piętro to Czytelnia, magazyn Czytelni, Czytelnia Regionalna, Dział Zbiorów Specjalnych. Magazyny Biblioteki zostały wyposażone w system regałów przesuwnych. Na poziomie -1 znajduje się Sala Konferencyjna, w której odbywają się spotkania z pisarzami, promocje książek, wystawy, zajęcia, warsztaty i przedstawienia teatralne dla dzieci, ponadto seanse filmowe, koncerty muzyczne, szkolenia oraz imprezy współorganizowane ze szkołami, przedszkolami, innymi placówkami kultury, organizacjami pozarządowymi, stowarzyszeniami, i fundacjami.

Wzrost zapotrzebowania na usługi świadczone przez bibliotekę wymusił konieczność usprawnienia obsługi czytelników. Znalazło to wyraz w procesie komputeryzacji, zarówno jeśli chodzi o całość prac typowo bibliotecznych, obsługę czytelników, jak też informację o zbiorach i działalności biblioteki. Proces komputeryzacji Miejska Biblioteka Publiczna rozpoczęła na dobre w 2000 roku. Od 2004 roku pracownicy MBP uczestniczyli w budowie Mazowieckiego Systemu Informacji Bibliotecznej, opartego na zasobach ludzkich i materiale bibliotek powiatowych województwa mazowieckiego. Na koniec 2014 roku MBP w Mińsku Mazowieckim dysponowała 66 komputerami pracującymi w sieci (64 w Bibliotece Głównej przy ul. Piłsudskiego 1a) - z czego 36 stanowisk komputerowych dla czytelników i dwa komputery w Filii nr 1 przy ul. Kościuszki 20. W nowej siedzibie MBP jedno stanowisko przeznaczono dla osób niedowidzących i niewidomych ze specjalistycznym oprogramowaniem Windows Eyes. Wszystkie komputery dostępne dla użytkowników mają dostęp do Internetu i w całym budynku MBP przy Piłsudskiego 1a można korzystać z sieci Wi-Fi.  Stopień komputeryzacji Miejskiej Biblioteki Publicznej jest wysoki, chociaż niepełny (czytelnicy nie mają możliwości zamawiania książek przez Internet) i obejmuje rejestrację: czytelników i wypożyczeń za pomocą kart magnetycznych, przejmowanie danych z obcych baz, wykorzystanie komputera do innych czynności bibliotecznych jak gromadzenie, ewidencja i skontrum. Informacje o aktualnych zasobach Biblioteka można znaleźć w katalogu on-line – katalogu głównym oraz katalogu regionalia Mińsk on-line.

Katalog dawniej	Katalog dziś

W nowej siedzibie zmieniły się też nieco sfery działalności informacyjnej i usługowej biblioteki. Biblioteka idąc z duchem czasu stosuje marketing, dba o wizerunek i kładzie duży nacisk na promocję wizualną: promuje swoją działalność poprzez umieszczanie informacji i zapowiedzi na wyświetlaczu LED nad wejściem do Biblioteki, filmików reklamowych na monitorze w holu głównym. O aktualnych wydarzeniach w Bibliotece informują banery, plakaty, ulotki oraz informacje prasowe. Biblioteka prowadzi stronę internetową (www.mbpmm.pl), profil na Facebooku, na Google+ i na YouTube. Swe działania promocyjne biblioteka intensyfikuje szczególnie podczas majowego Tygodnia Bibliotek, świętuje też Dzień Bibliotekarza i Bibliotek.

Biblioteka od lat włącza się w realizację imprez kulturalnych o zasięgu miejskim, ogólnokrajowym, a także międzynarodowym. W 2011 roku Biblioteka była bazą dla III Festiwalu Jana Himilsbacha (pisarza i scenarzysty, urodzonego w Mińsku Mazowieckim) oraz w 2013 roku bazą Festiwalu 4M - Mińsk Mazowiecki Miasto Muzyki. Od 2013 roku współorganizuje z Mińską Gildią Fantastyki Dni Fantastyki. Współorganizuje również i koordynuje na terenie miasta i powiatu trzy konkursy recytatorskie. Od 2013 roku włącza się w ogólnopolską cykliczną akcję Narodowe Czytanie. W imprezę o zasięgu międzynarodowym znakomicie wpisał się Konkurs Libros Lege – konkurs głośnego czytania (MBP brała udział w trzech edycjach w latach 2008 - 2010) rozgrywany równolegle w Warszawie i Chicago.

Co roku w Noc Muzeów – MBP wychodzi z propozycjami dla lokalnej społeczności. Mińszczanie mają więc okazję w późnych godzinach wieczornych zobaczyć wystawę, obejrzeć film. W 2015 roku gościem Nocy Muzeów będzie Centrum Nauki Kopernik.

W ostatnich latach (2010 - 2014) położono nacisk na promocję książki i czytelnictwa poprzez zwiększenie liczby organizowanych w Bibliotece spotkań autorskich, imprez kulturalnych, zajęć literackich dla dzieci, zajęć plastycznych, konkursów czytelniczych, wystaw, wystaw wirtualnych, ekspozycji książkowych oraz lekcji bibliotecznych dla dzieci i młodzieży.

W centrum usług bibliotecznych w nowej siedzibie, czyli od 2010 roku znalazła się praca z czytelnikiem najmłodszym. Praca z dziećmi to cotygodniowe zajęcia w Oddziale dla Dzieci: animacja kulturalna, czytanie książek połączone z rożnymi formami aktywności ruchowej i artystycznej, zabawy animacyjne, zajęcia i warsztaty plastyczne, teatrzyki, filmy, spotkania z ciekawymi osobami z Mińska Mazowieckiego i okolic, zajęcia plastyczne oraz wspólne czytanie książek. Szkoły (podstawowe, gimnazja i szkoły średnie) i przedszkola przychodzą do biblioteki na lekcje biblioteczne i wycieczki, podczas których dzieci i młodzież zapoznają się z pracą biblioteki i zasadami jej funkcjonowania, księgozbiorem, katalogiem komputerowym. Oddział dla Dzieci co roku włącza się w organizacje ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek, w akcje "Cała Polska Czyta Dzieciom i my też czytamy", Dzień Dziecka. Uczestniczy w organizacji ferii zimowych i wakacji.

Od kilku lat Oddział dla Dzieci prowadzi akcję „Od 0 do Biblioteki", która ma na celu pozyskanie najmłodszego czytelnika. Od 2011 roku organizuje Spotkania z ciekawymi ludźmi. W ramach cyklu dzieci mają okazję poznać pracę leśnika, policjanta, obcować ze sztuką, poznawać warsztat dziennikarski. Dla najmłodszego czytelnika, a także starszej młodzieży w czasie wakacji i ferii, od 2011 roku Biblioteka organizuje cykl „Miejska Kinoteka Publiczna przedstawia". Dzieci i młodzież mają okazję nieodpłatnie uczestniczyć w seansach filmowych oglądając piękne i pouczające filmy. Od 2014 roku w Oddziale dla Dzieci odbywają się Międzykulturowe Warsztaty z Fundacją EBU, realizowane przez wolontariuszy z różnych krajów.

W 2015 roku powstała także Galeria Małego Księcia. W ramach tego przedsięwzięcia cyklicznie będą się odbywały wystawy dla najmłodszych dzieci.

O 2009 roku Biblioteka rozpoczęła współpracę z wydawnictwem MUZA SA. Celem tej współpracy było upowszechnianie czytelnictwa, a zwłaszcza promocja nowości pojawiających się na rynku wydawniczym. W następnych latach do wydawnictwa MUZA SA dołączyły wydawnictwa: Prószyński i s-ka, Rebis, Marginesy oraz wydawnictwo MG. Tłumy czytelników (sala konferencyjna dosłownie pękała w szwach) zgromadziły spotkania z Marią Czubaszek, Szymonem Hołownią, Jarosławem Kretem, profesorem Bralczykiem, czy laureatką nagrody literackiej Nike 2013 - Joanną Bator. Współcześni podróżnicy, ci bardziej i mniej znani, a także ci z lokalnego podwórka mają okazję spotkać się z czytelnikami MBP w ramach cyklu spotkań autorskich „Biblioteka Podróży", zapoczątkowanych w 2011 roku.

W sposób niekonwencjonalny i nowatorski Miejska Biblioteka Publiczna w Mińsku Mazowieckim postanowiła promować twórczość najlepszych współczesnych pisarzy i poetów polskich. I tak powstała na chodniku przed Biblioteką pierwsza w Polsce Aleja Gwiazd Literatury. W 2014 roku swoją gwiazdę odsłoniła Julia Hartwig, wybitna poetka, eseistka i tłumaczka literatury pięknej. Kto będzie następny? Przekonamy się już niebawem.

"Kochamy czytać!" – pod takim hasłem odbył się w sierpniu 2014 roku piknik czytelniczy, adresowany jest przede wszystkim do dzieci i młodzieży. Spotkania z cyklu Pikników Czytelniczych to bardzo dobry sposób na promowanie – zwłaszcza wśród najmłodszych – i wyrabiane nawyku i dobrego zwyczaju sięgania po książkę.

Biblioteka promuje również rodzimych autorów i twórców, zarówno tych żyjących jak również tych, którzy odeszli. Szczególne ważny w 2011 roku był majowy cykl spotkań z piszącymi mińszczanami pod nazwą "Proza prosto z Mińska", który odbył się w ramach obchodów 590. rocznicy miasta Mińsk Mazowiecki. Gościliśmy wyjątkowych mińszczan, m.in. Krystynę Gucewicz, Małgorzatę Gutowską-Adamczyk oraz Pawła Goźlińskiego. W ramach promocji twórczości pisarskiej i wiedzy historycznej o regionie MBP była współorganizatorem promocji książek pisarzy wywodzących się z Mińska Mazowieckiego i powiatu m. In. Stanisławy Gujskiej, Krzysztofa Szczypiorskiego, czy Wiktora Krzysztofa Cygana.

Biblioteka szczyci się także organizacją tak ważnych dla miasta i regionu imprez jak: inicjatywa MBP i Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i organizacja Mińskich Spotkań Wydawców Publikacji Regionalnych „Nad Srebrną". Spotkania te odbywają się w postaci mini - targów, w czasie których wystawcy mają okazję do zaprezentowania dorobku wydawniczego Mińska Mazowieckiego i powiatu mińskiego. 30.11.2011 roku odbyło się "Nocne party w MBP 80. rocznica urodzin Jana Himilsbacha". Stylizowana na PRL impreza upamiętniająca rocznicę urodzin honorowego obywatela miasta, urodzonego w Mińsku aktora, pisarza, scenarzystę - Jana Himilsbacha.

Miejska Biblioteka Publiczna wychodzi także naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom specjalnych grup użytkowników, a mianowicie niepełnosprawnym oraz seniorom. Od 2013 roku organizuje pracownikami Głównej Biblioteki Pracy i Zabezpieczenia Społecznego. Rokrocznie Biblioteka jest miejscem obchodów Międzynarodowego Dnia Inwalidów i Osób Niepełnosprawnych. Czytelnikom niedowidzącym i niewidomym Wypożyczalnia i Oddział dla Dzieci MBP wypożyczają audiobooki. W 2014 roku dla Wypożyczalni MBP zakupiono także książki z dużą czcionką. MBP współpracuje z Mińskim Uniwersytetem Trzeciego Wieku. Częstymi gośćmi na seansach filmowych są dzieci i młodzież z Zespołu Szkół Specjalnych w Ignacowie.

W 2014 roku Miejską Bibliotekę Publiczną odwiedziło ponad 129 000 osób, w tym 15526 zarejestrowanych czytelników. Wypożyczyli oni 196224 książki i 2714 audiobooków, natomiast na miejscu w Czytelni skorzystali z 15474 woluminów. W 2014 roku odbyło się 326 imprez.

Na 31.12.2014 zbiory biblioteki r. liczyły ogółem 160918 jednostek inwentarzowych. Przybyło 6594 woluminy i 114 jednostek inwentarzowych zbiorów specjalnych.

Do 1975 roku dyrektorem Miejskiej Biblioteki Publicznej była Irena Langowska. W 1975 roku dyrektorem Mińsko - Mazowieckiego Ośrodka Kultury, w którego strukturach znalazła się Biblioteka, został Tadeusz Wójcik, a w 1980 roku jego obowiązki przejęła zastępca ds. domu kultury - Łucja Groblewicz. Zastępcą MOK - u i dyrektorem Miejskiej Biblioteki Publicznej została Teresa Sęktas – Chanke, która funkcję tę pełniła do przejścia na emeryturę - 30 kwietnia 2013 roku. W 2010 roku była konstruktorem nowego wizerunku Biblioteki po przeniesieniu placówki do nowej, własnej siedziby przy ul. Piłsudskiego 1a. 1 maja 2013 stanowisko dyrektora Biblioteki objęła Elżbieta Sieradzińska.

Miejska Biblioteka Publiczna w Mińsku Mazowieckim nieustannie dba i umacnia wizerunek biblioteki jako placówki kultury, która aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym miasta i powiatu. Harmonijnie przebiega współpraca MBP z placówkami kultury, oświaty, instytucjami samorządowymi, pozarządowymi, stowarzyszeniami oraz pracowniami artystycznymi. Współorganizuje i wspiera inicjatywy o charakterze kulturalnym i edukacyjnym. Od momentu powstania biblioteka służy mieszkańcom miasta i powiatu mińskiego.

Dzisiejszy wizerunek Miejskiej Biblioteki Publicznej w Mińsku Mazowieckim to praca pokoleń zaangażowanych dyrektorów oraz twórczych pracowników.

Opracowała Bożena Szczęsna

Placówka powstała w 1946 r. jako Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna. Jej zalążkiem był księgozbiór liczący 364 woluminy. Początkowo opiekował się nim inspektor szkolny Andrzej Krzemiński, ale już w 1947 roku funkcję dyrektora objęła Halina Olszewska. Od tamtej pory datuje się szybki rozwój książnicy i jej agend terenowych. W następnym roku na Wólce została otwarta filia biblioteki. W 1956 r. w skład PiMBP wchodziło 14 bibliotek wiejskich i aż 126 punktów bibliotecznych.

Cztery lata później patronem książnicy został Bolesław Prus. Wybrano to imię nieprzypadkowo. Otóż, w 1887 roku pisarz oglądał — w towarzystwie kilkuset warszawian — pod mławskim laskiem zaćmienie Słońca. Jak zwierzył się na łamach „Kuriera Codziennego”, ten trwający półtorej minuty seans był dla niego wstrząsającym przeżyciem, dotknięciem sacrum. Badacze twórczości Prusa przypuszczają, że znakomite sceny zaćmienia słońca zawarte w Faraonie jego autor skonstruował na podstawie swych obserwacji i doznań w Mławie.

Z myślą o najmłodszych czytelnikach, mławska biblioteka otworzyła w 1966 r. dział dziecięcy z wypożyczalnią i czytelnią. Było to możliwe dzięki temu, że rok wcześniej przeprowadziła się do dużego, wyremontowanego lokalu, który zajmuje do dzisiaj.

W 1971 roku stanowisko dyrektora (w międzyczasie biblioteką kierowała Irena Zaboklicka) objął Józef Bartkowski. Reforma administracyjna kraju w 1975 r. spowodowała, że książnica przestała być instytucją powiatową, ale nadal sprawowała opiekę metodyczną nad bibliotekami gminnymi, a było ich wtedy razem z filiami (w 1974 r. powstała Filia nr 2) — 23. Z pełnienia tej pożytecznej funkcji musiała w końcu zrezygnować, kiedy w Polsce zaczął się odradzać samorząd terytorialny. Miejska Biblioteka Publiczna, przechodząc na „garnuszek” gminy miejskiej, zerwała więzi z bibliotekami wiejskimi. Niektóre z nich, niestety, przestały istnieć, inne ograniczyły działalność.

Od 1986 roku dyrektorką placówki jest mgr Maria Świtoń.

16 czerwca 1922 roku Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu po raz pierwszy udostępniła księgozbiór, liczący 461 woluminów, mieszkańcom miasta. Powstała jako agenda Wydziału Oświatowego Magistratu i mieściła się w jednym z magistrackich pokoików biurowych. Czynna była w godz. 8.30 –12.00 w celu wykonywania prac wewnętrznych. Dla czytelników bibliotekę otwierano o godz. 17.00, czyli po pracy urzędników magistrackich. Do godz. 20.00 można było wypożyczać książki do domu, a na miejscu korzystać z encyklopedii i słowników.

Inicjatorką utworzenia radomskiej biblioteki była ówczesna przewodnicząca Rady Miejskiej Maria Kelles-Krauzowa, a realizatorką tej idei, organizatorką, pierwszą pracownicą i kierowniczką biblioteki Florentyna Jakubczakowa.

LATA TRZYDZIESTE

W skromnych magistrackich warunkach biblioteka funkcjonowała do lutego 1931 roku, kiedy to została przeniesiona do samodzielnego lokalu przy ul. Żeromskiego 13. Wówczas powstał organizacyjny zaczątek dzisiejszej biblioteki. Urządzono czytelnię, salę katalogową i magazyn zbiorów.

Rozrastał się księgozbiór, przybywało czytelników. Zaszła konieczność obsługiwania ich także poza główną siedzibą biblioteki. W 1933 roku, istniejące już wcześniej punkty biblioteczne, zostały przekształcone w dwie pierwsze filie w dzielnicach Glinice i Zamłynie.

Rok 1935/1936 przyniósł kryzys finansowy i nowopowstałym filiom bibliotecznym groziła likwidacja. Wówczas z pomocą pospieszyli obywatele. Towarzystwo Przyjaciół Biblioteki przejęło finansowanie zakupu książek dla filii i pensji dla zatrudnionych tam bibliotekarek.

WOJNA

Tragiczny rok 1939 zastał radomską książnicę ze stanem posiadania 18 670 wol. Jej wojenne losy nie odbiegały od losów innych bibliotek w Polsce. Decyzją okupanta książki były stopniowo konfiskowane, działalność ograniczana, aż do całkowitego zamknięcia biblioteki w roku 1941. Księgozbiór wielokrotnie przenoszono i składano w różnych miejscach, razem z księgozbiorami innych radomskich bibliotek.

PO WOJNIE

Powojenna historia biblioteki rozpoczęła się w styczniu 1945 roku. Wtedy Zarząd Miasta podjął decyzję o reaktywowaniu jej działalności i przydzieleniu dla potrzeb instytucji budynku znajdującego się u zbiegu ul. Żeromskiego i Placu Konstytucji 3 Maja. Prezydent Radomia, Kazimierz Kiełczewski wydał odezwę do mieszkańców miasta, wzywającą do zwrotu książek, będących własnością biblioteki, a znajdujących się w prywatnych domach.

Miejska Biblioteka Publiczna przejęła wówczas zbiory wszystkich przedwojennych bibliotek radomskich w liczbie 39 000 wol. Wśród nich był cenny, bo zawierający także starodruki, liczący 9 000 tomów, zbiór z Biblioteki Sejmikowej im. Stefana Hempla. Część z nich została potem zwrócona prawowitym właścicielom. Tak stało się z księgozbiorem biblioteki żydowskiej, który przekazano Gminie Żydowskiej w Lublinie. Dla czytelników bibliotekę otwarto 31 maja 1945 roku. Bardzo szybko uruchomiono w przedwojennych lokalach filie na Glinicach (1946) i Zamłyniu (1947).

W roku 1984 do zakresu usług świadczonych przez bibliotekę doszła nowa – obsługa osób niepełnosprawnych. Otwarta została, we współpracy z radomskim oddziałem Polskiego Związku Niewidomych, filia biblioteczna gromadząca „książki mówione”, która do dzisiaj służy czytelnikom, głównie z upośledzeniem wzroku. W roku 2001, aby usprawnić obsługę czytelników starszych, chorych i niepełnosprawnych uruchomiona została usługa „Książka na telefon”, polegająca na dostarczaniu materiałów bibliotecznych do domów czytelników należących do tej grupy.

19 września 1940 roku, Witold Pilecki wszedł w kocioł łapanki na Żoliborzu. W 1940 roku Pilecki przedstawił swoim przełożonym plan przedostania się do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Pilecki miał tam zdobyć informację na temat funkcjonowania obozu oraz zorganizować ruch oporu. 19 września jako Tomasz Serafiński wszedł w kocioł łapanki w bloku przy al. Wojska Polskiego 40. Do obozu trafił w nocy z 21 na 22 września 1940 wraz z tak zwanym drugim transportem warszawskim.

Jako więzień nr 4859 stworzył siatkę konspiracyjną o nazwie Związek Organizacji Wojskowej (ZOW). Zadaniami organizacji były: podtrzymywanie na duchu kolegów, przekazywanie współwięźniom wiadomości z zewnątrz obozu, potajemne zdobywanie żywności i odzieży oraz jej rozdzielanie, przekazywanie wiadomości poza druty KL Auschwitz, przygotowanie własnych oddziałów do opanowania obozu podczas ewentualnego zaatakowania go z zewnątrz przez oddziały partyzanckie, z równoczesnym zrzutem broni i siły żywej (desant).

Witold Pilecki opracowywał również raporty o ludobójstwie w Auschwitz, które dzięki uciekinierom trafiały później do głównej kwatery Armii Krajowej oraz na zachód. Za swoją działalność Pilecki został awansowany w listopadzie 1941 roku na stopień porucznika. Z obozu uciekł w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku wraz z dwoma współwięźniami.

źródła: http://historykon.pl/19-wrzesnia-1940-roku-witold-pilecki-wszedl-w-kociol-lapanki-na-zoliborzu/

Wybuch II wojny światowej i jej przebieg został naznaczony bolesnymi i krwawymi wydarzeniami na Ziemi Wodyńskiej. Jednym z takich zdarzeń, które na trwałe zostało zapisane w świadomości i pamięci naszego mikroregionu jest bitwa żołnierzy Wojska Polskiego Pierwszej Dywizji Piechoty Legionów im. marszałka Józefa Piłsudskiego pod wsią Wola Wodyńska. Dowodzony przez gen. brygady Wincentego Kowalskiego oddział tego wojska, od strony północnej został zdradziecko zaatakowany z ustawionych na stodole CKM-ów, ponosząc dotkliwe straty. W dniach 13 i 14 września 1939 roku pod wsią Wola Wodyńska śmierć poniosło 240 żołnierzy. Walczący obrońcy naszej ojczyzny, dowodzeni przez gen. Wincentego Kowalskiego, znaleźli się w okrążeniu i podjęli próbę przebicia się na południe. Doszło do gwałtownych i niezwykle krwawych bitew.

      Jedną z nich tak wspominają mieszkańcy wsi: „Nad ranem 14 września usłyszeliśmy odgłosy bitwy. To była ogromna kanonada z broni maszynowej oraz dział. Potem wszystko momentalnie ucichło. To była zasadzka. Szpica polskich żołnierzy została przez Niemców przepuszczona pod samą wieś, a główne siły otoczone w dolince, nie miały szans obrony. To była rzeź. Niemcy byli okopani na pagórkach otaczających dolinkę, w której bronili się Polacy. Tutaj już po bitwie widziałem pełno zabitych Polaków leżących obok siebie. A w tej choinie leżało ich ze sześćdziesięciu. Ta góreczka była też cała czarna od zabitych żołnierzy. Po bitwie to była masakra. Ciała czarne i poskręcane leżały 3 dni. Zabici mieli rany na całym ciele, a to było ciepło. Później Niemcy przysłali pismo, żeby ich wszystkich pochować. Zebrał się komitet. Zostali wyznaczeni ludzie, którzy grzebali zabitych. Niemcy zrobili plan cmentarza i odjechali. W czasie grzebania przykrywano im tylko płaszczami twarze, układano obok siebie w dole i zasypywano piachem”.

Po zakończonych działaniach mieszkańcy Woli Wodyńskiej i okolicznych wsi, zebrali z pobojowisk ciała poległych i pochowali na skraju wsi, na tym samym polu, gdzie w ostatnim ataku szli na bagnety z wrogiem. Tuż po II wojnie światowej, ówczesne władze powiatowe przystąpiły do uporządkowania miejsca ich pochówku.

źródło: http://www.gok-wodynie.pl/kacik-historyczny/

Dzieciństwo i młodość spędził na warszawskim Grochowie. Absolwent XLVII Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Wyspiańskiego w Warszawie. W czasie nauki w szkole średniej zainteresował się aktorstwem. Należał do szkolnego kółka dramatycznego. W 1972 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie.

Po studiach wyjechał do Krakowa, gdzie otrzymał angaż w Starym Teatrze. Występy na scenie łączył z pracą akademicką. Był wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. W latach 1981–1984 pełnił stanowisko prorektora tej uczelni.

Od 1998 ponownie związany z Warszawą. Jest aktorem stołecznego Teatru Narodowego.

Stworzył typ aktora introwertycznego, zamkniętego w sobie. W pamięci widzów zapisał się głównie z ról: Mateusza Birkuta i jego syna Macieja Tomczyka w dwóch filmach fabularnych Andrzeja Wajdy: Człowiek z marmuru i Człowiek z żelaza.

Autor przekładów sztuk Moliera Don Juan i Tartuffe albo szalbierz oraz sztuki Pierre'a de Marivaux Umowa, czyli łajdak ukarany.

Mieszka w Kaniach pod Brwinowem. Żonaty ze scenarzystką i reżyserką dubbingu Ewą Markowską-Radziwiłowicz. Ma syna i córkę.

Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku.

źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82owicz

Atak Niemiec na Polskę i początek II wojny światowej. O godzinie 4.45 niemiecki pancernik szkolny „Schleswig-Holstein” rozpoczął ostrzał Westerplatte, Wojskowej Składnicy Tranzytowej na terenie Wolnego Miasta Gdańska, bronionej przez załogę (około 200 żołnierzy) pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Przez 7 dni bohatersko odpierała ona powtarzające się ataki niemieckie z morza, ziemi i powietrza, stając się symbolem polskiego oporu.

Rozporządzeniem prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego wprowadzony zostaje na terenie całej Polski stan wojenny.
„Obywatele Rzeczypospolitej! Nocy dzisiejszej odwieczny wróg nasz rozpoczął działania zaczepne wobec Państwa Polskiego, co stwierdzam wobec Boga i Historii. W tej chwili dziejowej zwracam się do wszystkich obywateli państwa w głębokim przeświadczeniu, że cały naród w obronie swojej wolności, niepodległości i honoru skupi się dookoła Wodza Naczelnego i sił zbrojnych oraz da godną odpowiedź napastnikowi, jak to się już nieraz działo w historii stosunków polsko-niemieckich. Cały naród polski, błogosławiony przez Boga, w walce o swoją świętą i słuszną sprawę, zjednoczony z armią, pójdzie ramię przy ramieniu do boju i pełnego zwycięstwa” (Odezwa Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 1 września 1939 r.).

Odezwa naczelnego dowódcy wojsk niemieckich gen. Waltera von Brauchitscha do Polaków na zajmowanych przez Wehrmacht terenach, zawierająca nakaz bezwarunkowego stosowania się do zarządzeń niemieckiej administracji wojskowej i obietnicę stosowania się do postanowień prawa międzynarodowego.

Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku (dowodzi nią Konrad Guderski). Polacy poddają się po południu, kiedy budynek poczty zostaje podpalony. W miesiąc później zostają rozstrzelani przez Niemców.

Operacja „Tannenberg”. Rozpoczyna się zorganizowany i zaplanowany niemiecki mord na ludności cywilnej, w tym zwłaszcza na polskich elitach na ziemiach zachodnich Rzeczypospolitej, dokonywany przez Selbstschutz (oddziały dywersyjne rekrutujące się z niemieckiej ludności zamieszkałej w Polsce) i oddziały policji bezpieczeństwa (tzw. Einsatzgruppen).

Pierwsze alianckie zwycięstwa powietrzne w II wojnie światowej, odniesione przez Stanisława Skalskiego i Władysława Gnysia, późniejszych asów polskiego lotnictwa. Luftwaffe przeprowadziło tego dnia naloty terrorystyczne na szereg polskich miast.

Zbrodnia wieluńska. Jedną z pierwszą zaatakowanych miejscowości jest nie broniony i nie mający znaczenia strategicznego Wieluń, zbombardowany przez Luftwaffe – liczbę ofiar szacuje się na około 1200 cywilów.
„Rano 1 września 1939 r. obudził mnie huk samolotów. W chwilę potem usłyszałem przeraźliwy świst i wybuch bomby na terenie ogrodu szpitalnego. Była to pierwsza bomba, która w ogóle padła na Wieluń. Po wybuchu bomby część budynku, w którym ja mieszkałem, a mieszkałem na terenie szpitala w budynku gospodarczym, zaczęła się walić. [...] Przed budynkiem zastałem kilka płaczących sióstr szpitalnych. Kazałem im biec do ogrodu i kłaść się na ziemię, sam zaś chciałem się udać do szpitala. Zobaczyłem jednak nawracające samoloty i również pobiegłem do sióstr do ogrodu i położyłem się na ziemi. Słyszałem w tym czasie krzyki i jęki z zawalonego budynku gospodarczego, gdzie zostały przywalone gruzem pracownice kuchni, które od wczesnych godzin rannych przygotowywały śniadanie. Nawracające samoloty powtórnie zrzuciły bomby na szpital. [...] Gdy minął pierwszy nalot [...] udałem się do płonącego szpitala. Na schodach przed wejściem leżał zabity człowiek. Nie był to jednak chory, lecz ktoś, kto przybiegł tu z miasta. Na chodniku przed szpitalem również leżeli zabici. [...] W zawalonym szpitalu jakakolwiek pomoc z naszej strony była bezskuteczna. Drugi budynek szpitalny, gdzie było położnictwo, miał całkowicie zerwany od podmuchu eksplodującej bomby dach” (zeznania świadka Zygmunta Patryna, 1974 r., archiwum IPN).

Bitwa pod Mokrą (na północny zachód od Częstochowy) – Wołyńska Brygada Kawalerii z Grupy Operacyjnej „Piotrków” (Armia „Łódź”), dowodzona przez płk. Juliana Filipowicza, zwycięsko odpiera czołowe ataki niemieckiej 4. Dywizji Pancernej, która traci około 100 wozów bojowych, zniszczonych i uszkodzonych. Jeden z pogromców niemieckich czołgów, kapral Leonard Żłób, jako pierwszy żołnierz polski tej wojny zostaje przedstawiony do odznaczenia orderem wojennym „Virtuti Militari”.

Bój pod Krojantami. Dwa szwadrony 18. Pułku Ułanów Pomorskich brawurowym manewrem kawaleryjskim hamują marsz XIX Korpusu Pancernego gen. Heinza Guderiana w kierunku strategicznego węzła kolejowego w Chojnicach; w boju ginie dowódca pułku płk Kazimierz Mastalerz. Rodzi się legenda o ataku z szablami na czołgi, wykorzystywana w propagandzie niemieckiej, a po wojnie także w debatach historyczno-politycznych epoki PRL.

Początek długotrwałej zaciętej obrony polskiego wybrzeża w rejonie Gdyni i Oksywia. Dowództwem Lądowej Obrony Wybrzeża kieruje płk Stanisław Dąbek. Siłami Marynarki Wojennej dowodzi kontradm. Józef Unrug.
„[1 września 1939 r.] o godzinie 13.30 przeżyliśmy najgroźniejszy i dla nas zabójczy nalot samolotów wroga [...]. Zobaczyłem odrywająca się bombę. Wydawało się, że leci wprost na mnie. [...] gruchnęła w molo, mniej więcej między pierwszym a drugim działem [...] przez zerwane poszycie wdarła się woda i okręt zrywając cumy, poszedł na dno, jak siekiera [...]. Patrzę na por. [Jacentego] Dehnela, bojowego oficera. Strzela bez przerwy z Vickersa, zdaje on sobie doskonale sprawę, że okręt idzie na dno, mimo to brodząc po kolana w wodzie strzela dalej” (relacje o bombardowaniu portu Oksywie i ostatniej walce torpedowca ORP „Mazur”, za J. Pertek, Mała flota wielka duchem, Poznań 1989, s. 13–17).

W ogólnopolskim dzienniku „Nasz Przegląd” ukazuje się oświadczenie: „Organizacja Syjonistyczna i naród żydowski stoją po stronie polskiej, gotowe do walki o swą godność i niepodległość. To oświadczenie winno być drogowskazem dla światowego żydostwa. Miejsce Żydów całego świata jest po stronie polskiej”.

Na posiedzeniu brytyjskiej Izby Gmin premier Neville Chamberlain zapowiada walkę aż do zniszczenia Niemiec. W podobnym duchu wypowiadają się przedstawiciele liberałów i laburzystów. Rządy brytyjski i francuski zarządzają mobilizację powszechną w swoich krajach.

źródło: http://www.1wrzesnia39.pl/39p/kalendarium-1/8869,1-wrzesnia-1939-piatek.html

Witold Zacharewicz (ur. 26 sierpnia 1914 w Płocku, zm. 16 lutego 1943 w KL Auschwitz) – polski aktor okresu międzywojennego.

Urodził się jako drugie dziecko Kiejstuta Zacharewicza i Wandy z Kraczkiewiczów. Do 1919 roku jego rodzice byli posiadaczami majątku ziemskiego w Stanowie (k. Płocka), kiedy to rozwiedli się i sprzedali posiadłość.

Witold Zacharewicz ukończył warszawskie Gimnazjum im. Jenerała Sowińskiego (1932), następnie kontynuował edukację na wydziale polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Równolegle uczęszczał na warsztaty w Państwowym Instytucie Sztuk Teatralnych.

W latach 1933-1936 występował w warszawskich teatrach miejskich. Ponadto w sezonie 1934/35 był w zespole rewiowego teatru Stara Banda, a w roku 1936 grał w Teatrze Kameralnym. Jednakże największą popularność przyniosły mu role filmowe, niekiedy filmowych amantów, do czego predestynowały go świetne warunki fizyczne. Sławę zdobył, występując w filmach Michała Waszyńskiego i Józefa Lejtesa. Rok 1938 to okres największej popularności aktora. Ostatnim filmem z jego udziałem była Gehenna.

1 września 1938 roku został powołany do odbycia służby wojskowej i przydzielony do Szkoły Podchorążych Rezerwy Łączności w Zegrzu. W czasie kampanii wrześniowej walczył w składzie Szwadronu Łączności Mazowieckiej Brygady Kawalerii.

W czasie wojny przebywał w Warszawie. Początkowo pracował jako kelner, a od połowy 1940 roku grał w jawnych teatrach ("Miraż", następnie "Maska"), pomimo zakazu pracy w nich wydanego aktorom przez podziemne struktury ZASP. Według relacji żony, Zacharewicz uważał, że w ten sposób krzewi polską kulturę i język i podtrzymuje rodaków na duchu.

1 października 1942 roku został aresztowany przez Gestapo. Zacharewicz i około 10 innych osób, w tym matka aktora, zaangażowali się w produkcję fałszywych dokumentów dla ukrywających się Żydów. Organizatorem akcji okazał się prowokator Gestapo. W listopadzie aktor został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany 16 lutego 1943 roku. Istnieją dwie relacje nt. okoliczności śmierci: miał zostać zamordowany zastrzykiem z fenolu w serce (co potwierdzało dwóch świadków) lub rozstrzelany (jak utrzymywał inny ze współwięźniów).

źródło: http://nekropole.info/pl/Witold-Zacharewicz